Gepubliceerd op 17-01-2021

Ecuador

betekenis & definitie

(República del Ecuador), republiek in het noordwesten van Zuid-Amerika, omsloten door de Grote Oceaan, Colombia en Peru; 281561 km2 (inclusief de Galapagos Eilanden). Hoofdstad: Quito.

BEVOLKING Ecuador had in 1978 een bevolking van ca. 7,5 mln. Het land heeft een zeer snel groeiend inwonertal (gemiddeld 3,4 % per jaar), dank zij een enorm hoog geboortenoverschot (geboortencoëfficiënt 41 %c\ sterftecoëfficiënt 10 %c). De bevolking is derhalve zeer jong: 44,5 % is jonger dan 15 jaar en slechts 3,8 % is ouder dan 65 jaar. De gemiddelde verwachte levensduur bij de geboorte bedraagt tegenwoordig 60 jaar.

ECONOMIE De hoofdactiviteit blijft de landbouw: 47 % van de werkgelegenheid en 22 % van het bruto nationaal produkt (BNP) hebben betrekking op de landbouw. Deze sector levert ook Ecuadors belangrijkste exportgoederen: sinaasappelen (600000 t), ananas (1200001), koffie (900001), cacaobonen (780001), katoenzaad (1650001) en vooral bananen (2,5 mln. t; op twee na grootste producent in de wereld). Bijzonder spectaculair is de uitbreiding van de aardolieproduktie aan het eind van de jaren zeventig: 10,7 mln. t in 1979 tegenover 193000 t in 1970.

In 1980 stelde de regering een vijfjarenplan op, dat beoogt de inkomensverdeling te verbeteren. Het bevat projecten op sociaal gebied, op het gebied van de energievoorziening en de ontwikkeling van het platteland. Landbouw en energie kregen volstrekte prioriteit.

POLITIEK Op 11.1.1976 werd president G. Rodriguez Lara bij een geweldloze militaire staatsgreep afgezet. De opvolgende militaire junta bestond uit de leiders van drie legereenheden, onder leiding van viceadmiraal Alfredo Poveda Burbano. De junta kondigde aan het land naar een werkelijk representatieve democratie onder een burgerregering te zullen leiden. Zij benoemde daartoe in dec. commissies die een wet moesten opstellen om het aantal politieke partijen drastisch te beperken; voorts moesten twee grondwetsvoorstellen worden voorbereid. Het ontwerp dat gekozen zou worden, zou in werking treden na de presidentsverkiezingen in 1978.

Het ene ontwerp was een bijgewerkte versie van de grondwet van 1945, het andere was een geheel nieuwe. In beide was, na emotionele debatten, de clausule opgenomen dat een president niet van Ecuadoriaanse afkomst behoefde te zijn. Bij het referendum op 15.1.1978 werd het nieuwe ontwerp met 42 % aangenomen. Hierbij werden ook de analfabeten kiesgerechtigd (eenderde van de bevolking), konden parlementariërs niet worden herkozen, evenmin als de president, en werden sociale grondrechten opgenomen. Het militaire regime vaardigde onmiddellijk een kieswet uit, die bepaalde dat presidentskandidaten van Ecuadoriaanse afkomst moesten zijn. Dit blokkeerde de bijna zekere overwinning van de populistische leider Assad Bucaram, een zoon van Libanese immigranten.

Reeds in 1972 was het feit dat hij de zeer vermoedelijke opvolger zou worden van president J.M. Velasco Ibarra aanleiding voor het leger om Ibarra met een staatsgreep af te zetten. Bucaram schoof nu zijn gematigd populistische schoonzoon Jaime Roldös Aguilera naar voren als kandidaat. Deze won de verkiezingen op 16.7.1978, echter niet met een absolute meerderheid. Bucaram werd parlementsvoorzitter en saboteert sindsdien in samenwerking met de conservatieven elk regeringsinitiatief. Bij massademonstraties tegen de gestegen kosten van levensonderhoud en moeilijkheden naar aanleiding van de verhoging van de lonen en instelling van minimumlonen werd het presidentieel paleis feitelijk belegerd.

Eind jan. 1981 braken gevechten uit in het grensgebied tussen Ecuador en Peru. Beide landen beschuldigden elkaar begonnen te zijn met het aanvallen van grensposten. In het ontoegankelijke oerwoudgebied tussen beide landen was nooit een precieze grensafbakening tot stand gekomen. In 1942 kreeg Peru na een oorlog het betwiste gebied, waardoor Ecuador praktisch gehalveerd werd. Ecuador heeft echter nooit zijn aanspraken opgegeven en eiste nu nieuwe onderhandelingen. In het gebied is olie gevonden. De Organisatie van Amerikaanse Staten probeert te bemiddelen.

Litt. J.F.Fitch, The military coup d’état as apoliticalprocess. Ecuador 1948-66 (1977); R.J.Bronley, Development planning in Ecuador (1977).