Gepubliceerd op 17-01-2021

Anabole steroïden

betekenis & definitie

groep van hormonale stoffen van het steroïde type, verwant met en afgeleid van het testosteron (mannelijk geslachtshormoon), waarvan de viriliserende werking aanzienlijk minder is dan die van testosteron, maar waarvan de anabole werking bewaard blijft, d.w.z. de werking in het opbouwende deel van de stofwisselingsprocessen. De courantste anabole steroïden zijn nortestosteron, methandrostenolon, methandriol en methenolon.

De anabole activiteit van deze stoffen leidt ertoe dat er in het lichaam door meeraanmaak van eiwitstoffen een positieve stikstofbalans bereikt wordt. Het toedienen van deze stoffen wordt daarom nuttig geacht bij toestanden van verzwakking en bij convalescentie na een ziekte of een trauma, of wanneer door toediening van cortison een negatieve stikstofbalans was ontstaan.Sinds enkele jaren worden deze stoffen zonder medische indicatie als langwerkende dopingmiddelen gebruikt door sportlieden (vooral in de zware sporten als gewichtheffen en kogelstoten) met het doel hun spiermassa te doen toenemen. De gewichtstoename die aldus verkregen wordt, is wellicht deels toe te schrijven aan verhoging van de eetlust en/of aan zoutretentie. De nadelige effecten van anabole steroïden zijn bij de vrouw waarneembaar als virilisatiesymptomen (clitorishypertrofie, beharing, stemverlaging, acne); ook zou er schade aan de lever kunnen optreden. Het gebruik door sportlieden is thans internationaal verboden.

De stoffen worden verder gebruikt bij sommige carcinoomgevallen en ook ter stopzetting van de lactatie. Het gebruik van anabole steroïden is gecontraïndiceerd bij prostaatcarcinoom en tijdens de zwangerschap.