Nieuwe Woorden Netwerk

Redactie Ensie (2020)

Gepubliceerd op 17-04-2023

Olieprijs

betekenis & definitie

Olie is niet meer weg te denken uit de moderne wereld. Of het nu als energiebron voor industrie en particulieren is, of als grondstof voor talloze producten. Zonder aardolie zou ons leven er anders uitzien. Vanwege het belang ervan in tal van aspecten van het dagelijks leven speelt de olieprijs niet alleen een grote rol voor beleggers op de beurzen.

Het begin van een tijdperk
De olieboom begon in de jaren 1850 in de Verenigde Staten. Vooral in Pennsylvania was er een ware boom van productie-installaties die aardolie uit de grond pompten en beschikbaar stelden voor verdere verwerking. Destijds werd olie voornamelijk gebruikt voor verlichting in huishoudens. Want voordat de elektrische gloeilamp werd uitgevonden, gebruikten de meeste huishoudens lampen die olie als brandstof gebruikten. Met de ontwikkeling van de auto en de industrie werd benzine als de belangrijkste brandstof voor motoren gevestigd. De vraag naar brandstof en dus ook naar aardolie steeg snel. Zelfs op de beroemde Zwarte Donderdag kon de olieprijs zijn hoge niveau handhaven. Pas als gevolg van de wereldwijde economische crisis bereikte de olieprijs op de beurs zijn historische dieptepunt van $ 0,65. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is de vraag naar olie met korte onderbrekingen gestaag gestegen. Tot op heden behoren de twee soorten Brent Olie en WTI tot de meest populaire handelswaren op de wereldwijde beurzen.

Een machtige regulerende autoriteit
De OPEC, ook bekend als de Organisatie van Olie-exporterende Landen, is een internationale organisatie bestaande uit 14 lidstaten. Alle staten spelen een belangrijke rol op de mondiale ruwe oliemarkt. De OPEC werd al in 1960 opgericht en heeft haar hoofdkantoor in Wenen, Oostenrijk. In de loop der jaren heeft de OPEC haar beleid op verschillende manieren aangepast om de vraag en het aanbod van ruwe olie te reguleren en ervoor te zorgen dat de olieprijzen stabiel blijven. Hoewel de OPEC vaak wordt bekritiseerd vanwege haar macht en invloed op het energiebeleid, blijft zij een belangrijke instelling op de wereldwijde energiemarkt. Dat de OPEC haar macht kan uitspelen, werd al duidelijk tijdens de eerste oliecrisis in 1973. Toen verminderde de OPEC de productie met vijf procent om druk uit te oefenen op het einde van de Jom Kippoer-oorlog. De olieprijzen stegen vervolgens met 70%.

Tops en flops: van recordprijzen tot negatieve records
Sinds er in olie wordt gehandeld, zijn er telkens nieuwe recordprijzen en negatieve records geweest. Tijdens de wereldwijde corona-pandemie zorgde de prijsontwikkeling echter voor opwinding. Dit leidde namelijk tot een negatieve olieprijs. Feitelijk daalde de prijs van olie onder de waarde van 0. Dit betekende dat verkopers geld aan hun kopers betaalden om olie af te nemen. Volgens experts is dit eigenaardige fenomeen te wijten aan termijncontracten en futures op de beurs. Hierbij wordt vooraf bepaald dat op een bepaalde dag olie op de beurs tegen een bepaalde prijs moet worden verhandeld. De plotselinge daling van de vraag kon op dat moment nog niet worden voorzien.

Om tekorten aan voorraden en productiestilstand te voorkomen, daalde de olieprijs naar een historisch dieptepunt. Het tegenovergestelde record werd behaald in 2008. Kort voor de wereldwijde financiële crisis in 2008 bereikte de olieprijs op de Amerikaanse beurzen een hoogtepunt. Onrust in het olie-rijke Irak, het bereiken van de maximale olieproductiecapaciteit en verdere geopolitieke spanningen zoals in Nigeria zorgden ervoor dat er een echte run op de beurs ontstond. De trotse prijs van meer dan 147 dollar per vat olie is tot op heden niet meer overtroffen.