Hoofdplaats (206 - 585) van Achtkarspelen.
Opp. ca. 1.834 ha. grotendeels woudontginningsgebied (veen en zand). Inw.: 899 (1840), 1.251 (1900), 1.627 (1925), 2.599 (1950), 4.275 (1975), 5.639 (2000), 5.822 (2014). Buurschappen: Dijkhuizen, Kleinhorn, Scharnehuizen, Stanialand, Uitland en Klein Uitland. Het vroegere dorp Lutjepost behoort nu ook tot Buitenpost. Buitenpost was (1811-1816) een mairie van vier dorpen met 1578 inw. Het dorp ontwikkelde zich als Fries grensdorp aan de weg Leeuwarden-Groningen (de huidige N355, daarvoor ook E10 genoemd, & Groningerstraatweg). De Bûtenpostmer Feart verbindt het dorp met het Prinses Margrietkanaal nabij Rohel. De spoorlijn (sinds 1866) met station, versterkte de verkeersligging (net zoals de N358, de verbinding A7-Lauwersoog) en deed de woonfunctie van het dorp groeien. Industrie kwam sterk op na 1955 door stimuleringsmaatregelen, maar bleef regionaal georiënteerd. De jaarlijkse paardenmarkt (augustus) groeide uit tot een Concours Hippique.
Er zijn relatief veel voorzieningen, zoals basis- en voortgezet onderwijs, een sportcomplex, zwembad en er is het IJstijdenmuseum. De in 1930 als proeftuin voor geneeskruidenonderzoek van de RUG opgezette “Kruidhof”, is nu met drie ha. de grootste kruidentuin van Nederland (& Botanische tuinen en parken). Er zijn twee PKN kerken: de hervormde Mariakerk (15e eeuw die een oudere verving) met waardevol interieur en de gereformeerde Kruiskerk (1897/1923). Verder is er een vermaning (1957), terwijl de vrijgemaakt gereformeerden de Fonteinkerk (1993) hebben.
Zie: Plaatsnamen 52; Monumenten 96-99; Haan, S. de, Buitenpost: Halfweg tussen Us Mem en het Peerd van Ome Loeks.(1995); www. buitenpost.nl; www.binnenbuitenpost.nl.