Woordenboek van Neologismen

Marc de Coster (1999)

Gepubliceerd op 16-06-2017

Peter-principe

betekenis & definitie

Peter-principe - (Eng. Peter principle, epon., naar Laurence Johnston Peter, 1919-1990, een Canadese pedagoog die in 1969 een boek publiceerde - samen met Raymond Huil - met de titel The Peter Principle - Why Things Always Go Wrong), het principe dat leden van een hiërarchie bevorderd worden tot ze het niveau van incompetentie bereiken. Wanneer een personeelslid een te hoge functie bekleedt, kan hij of zij op den duur de verantwoordelijkheid niet meer aan. Geldt dit voor te veel personeelsleden, dan stort uiteindelijk de hiërarchische structuur in elkaar.

Peter Principle (Peter principe): ‘Iedere kandidaat wordt altijd bevorderd tot één niveau boven zijn competentie.’ Een simpele gevolgtrekking uit het gegeven dat wie zijn werk goed doet kans op promotie maakt, totdat hij zijn werk niet meer echt goed doet. Het gevolg is dat uiteindelijk vrijwel altijd de verkeerde persoon op de verkeerde plaats zit. Genoemd naar zijn bedenker: de psycholoog prof. Laurence J. Peter (1919-1990) die in 1969 (samen met Raymond Huil) het boek ‘The Peter Principle’ publiceerde. Liesbeth Koenen en Rik Smits: Peptalk, 1992

Adams heeft nu ook een management-boek geschreven, ‘Het Dilbert Principe’, waarvan in de VS al anderhalf miljoen exemplaren zijn verkocht. Het Dilbert-principe komt erop neer dat je alleen maar manager kunt worden als je nergens goed voor bent, want wie wel iets kan, is nodig om het werk te doen. De tijd van het Peter-principe - mensen maken net zolang promotie tot ze op een post zitten die ze niet aankunnen - is voorbij; de managers van toen waren wel incompetent, maar begrepen tenminste nog waar hun ondergeschikten mee bezig waren. HP/De Tijd, 02-05-97

Iedereen kent wel het zogenaamde Peter-principe: in de meeste organisatievormen worden mensen op grond van vroegere prestaties bevorderd tot ze op een niveau belanden waarvoor ze eigenlijk niet geschikt blijken. Dat heeft dan tot gevolg dat ze niet meer verder doorstoten, en dus ook dat op het betrokken beleidsniveau iemand blijft zitten van wie is bewezen dat hij (m/v) zijn taak daar niet aankan. De Morgen, 04-08-97

Dat de grote sportwereld trappelend klaarstaat voor een dapper oranjekind dat nooit van het Peter-principle gehoord heeft. Nieuwe Revu, 12-11-97

Kok is het type van het ‘omgekeerde Peter-principle’. Vaak worden succesvolle mensen naar hogere posten gepromoveerd totdat ze een niveau bereiken dat ze net niet meer aankunnen. Hun glanzende carrière loopt ten slotte uit op een dramatische mislukking. Bij Kok is het precies andersom: nu pas als premier komt hij volledig tot zijn recht. Elsevier, 02-05-98

< >