Woordenboek van Neologismen

Marc de Coster (1999)

Gepubliceerd op 07-06-2017

Demotie

betekenis & definitie

Demotie - in ambtenarentaal het tegengestelde van promotie; het verrichten van minder stresserend werk tegen een lager loon door wat oudere werknemers; het aanvaarden van een lager betaalde functie; salariskorting voor oudere werknemers die niet meer voldoende presteren. In 1996 werd het begrip al aangekaart, maar De Unie was de eerste vakbond die demotie begin 1997 bespreekbaar maakte. Volgens Bode en Willems (1997) werd de term in datzelfde jaar geïntroduceerd door minister van Onderwijs Jo Ritzen. Demotie moest volgens de minister de hoge kosten drukken van de pensioenen. Het woord werd eveneens opgenomen in het boekje Welig tiert de taal (1996) van Volkskrant-redacteur Han van Gessel.

In Nederland hebben ze uitgerekend dat het aantal werkende vijftigplussers in 2010 zal verdubbeld zijn. En dat dreigt onbetaalbaar te worden. Want tegen de wijsheid en de ervaring van de oudere werknemer staat zijn tanende produktiviteit, en dat kunnen we in deze door konkurrentie beheerste tijden helemaal niet hebben. In Nederland zijn daarom nu tussen vakbonden en werkgevers de eerste verkennende gesprekken opgestart over een totaal nieuw begrip: demotie, wat net het omgekeerde van promotie is. De oudere werknemer zal moeten leren aanvaarden dat hij niet meer, maar minder verdient naarmate hij of zij ouder wordt. In ruil daarvoor zou hij dan minder belastende of stresserende arbeid moeten verrichten en meer vakantie krijgen. De Morgen, 17-06-96

Onmiddellijk na sluiting van het ‘demotie’-akkoord gaven vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers er een eigen, in hun kraam passende uitleg aan. Elsevier, 26-04-97

In een eerder verzonden nota stelde de minister dat ‘ouderen in sommige gevallen moeten accepteren dat zij een stapje terug moeten doen, zowel in functie als salaris’. Verplichte demotie dus. Elsevier, 14-06-97