Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Pastorale

betekenis & definitie

herdersstuk, herdersspel, idylle, landelijke scène, reeds bij de Provenfaalsche Troubadours (Pastorita) en bij de Noord-Fransche Trouvères (Pastourelle) in gebruik. De P. komt reeds vóór het ontstaan der opera als klein tooneelstuk voor, op de wijze der madrigalen meerstemmig gezongen.

Later ging de naam op de kleine idyllische opera over. Eveneens heeten instrumentale stukken, die herdersmuziek en landelijk leven schilderen, P. Zij zijn eenvoudig van melodie, rhythmus en modulatie en imiteeren de schalmei en andere herdersinstrumenten en staan meestal in oneven maatsoort. Ook in de Kerstmuziek (Weihnachtsoratorium) komen zulke herdersstukken (P.) voor in de 17de en 18de eeuw (Corelli, Bach, Händel, e.a.), terwijl de katholieke kerk voor dit doeleinde de pastorale mis heeft ingesteld, die de stemming van het Kerstfeest weergeeft.