Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Zoeterwoude-Rijndijk in Zoeterwoude-Dorp

betekenis & definitie

Zoeterwoude-Rijndijk. Dit ontginningsdorp ten noordoosten van Zoeterwoude-Dorp ontstond in de 9de eeuw langs de Oude Rijn.

Aan de zuidzijde werd in 1878 de spoorlijn Leiden-Woerden aangelegd en na de Tweede Wereldoorlog zijn tussen spoor en rivier een woonwijk en een industrieterrein verwezenlijkt. De R.K. kerk O.L.

Vrouwe Onbevlekt Ontvangen (Hoge Rijndijk 18) is een driebeukige kruisbasiliek met vijfzijdig gesloten koor, een achthoekige vieringkoepel en een dubbeltorenfront met torens van vier geledingen met tentdak. Deze kerk met neoromaanse vormen verrees in 1894-'95 naar ontwerp van J.H.

Tonnaer en verving een voorganger uit 1855. Binnen worden schip en transept gedekt door houten tongewelven.

De zijbeuken en het koor zijn in steen overwelfd. De pastorie ‘Meerburg’ (Hoge Rijndijk 16) dateert uit circa 1920.

De Heinekenbrouwerij (Burg. Smeetsweg 1), een fors modern complex bestaande uit twee kruisende meerlaags kantoor- en laboratoriumgebouwen en productiegebouwen, is in 1970-'74 gebouwd naar ontwerp van bureau Van den Broek en Bakema onder leiding van projectarchitect J.E.

Rijnsdorp.In de omgeving bevinden zich enkele poldermolens. Aan de zuidzijde van het dorp staat de uit 1626 daterende wipmolen van de Grote Polder (Molenpad 11) bestaande uit een met riet gedekte ondertoren en een met hout bekleed bovenhuis. Deze molen bemaalde vroeger de Grote Polder. De Groote Westeindsche Polder werd bemaald door de molen Zelden van Passe (nabij de A4 aan de Meerburgerwetering), een met riet gedekte achtkante grondzeiler uit 1642. Nabij de spoorlijn Leiden-Woerden staan de Barremolen uit 1661 en de kleine Meerburgermolen uit 1684. Deze met riet gedekte achtkantige grondzeilers bemaalden respectievelijk de polder Groenendijk en de Room- of Meerburgerpolder.