Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Zoetermeer

betekenis & definitie

Ontginningsdorp, ontstaan in de 10de eeuw op de oostoever van het Zoetermeerse Meer en in de 11de eeuw verplaatst naar de kruising van de landweg Den Haag-Gouda (Dorpsstraat) en de vaarweg Delft-Leiden (Wallenwetering). Van de oude bebouwing is het westelijke deel met de huidige katholieke kerk de oude dorpskern van Zoetermeer en het langgerekte oostelijke deel de vanaf circa 1150 ontstane kern Zegwaart.

In 1614-'16 heeft men het Zoetermeersche Meer ingepolderd. Om inklinking te voorkomen werd de nederzetting Zoetermeer/Zegwaart omringd met een nog aanwezige omgrachting.

Aan de oostkant van de nu gedempte Wallenwetering verrees de Herv. kerk. Nabij de in 1870 aangelegde spoorlijn Den Haag-Gouda werd een zuivelfabriek gevestigd en de dorpskern breidde zich uit richting station (1ste Stationsstraat).

In 1935 zijn beide dorpskernen samengevoegd tot één gemeente onder de naam Zoetermeer.Na de aanwijziging van Zoetermeer als groeikern in 1962 zijn in eerste instantie ten noorden van dorp en spoorlijn uitgestrekte woonwijken en bedrijventerreinen ontstaan. De in 1975-'80 aangelegde ‘Zoetermeerlijn’ zorgt tevens voor een extra spoorverbinding met Den Haag. Na het houden van de internationale tuinbouwtentoonstelling Floriade in 1992 is ook het gedeelte ten zuiden van de spoorlijn Den Haag-Gouda grotendeels volgebouwd. Van 1984 tot 2003 was in Zoetermeer het Ministerie van O.C.W. gevestigd (Europaweg).