Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Winkels in Schiedam

betekenis & definitie

Winkels. Vanaf het midden van de 19de eeuw werden bestaande panden in de binnenstad voorzien van een winkelpui.

Het in opzet 18de-eeuwse hoekpand Korte Dam 10 kreeg rond 1860 een afgeronde hoek met daarin een deur geflankeerd door tot op de grond doorlopende winkelkasten. Met blokbepleistering uitgevoerd is het pand Grote Markt 7-9 (1872, ontwerp J.J.

Vormer), waarvan de rechterpui resteert.De winkelpui met gietijzeren zuilen van Hoogstraat 103 dateert uit circa 1880. Een sobere neoclassicistische winkelpui heeft Broersveld 140 (circa 1892, N.H. de Roo). Het eclectische woon- en winkelpand Hoogstraat 160 werd rond 1880 gebouwd en het in neorenaissance-stijl uitgevoerde woon- en winkelpand Hoogstraat 182 rond 1890. Neorenaissance-details hebben ook de winkels Boterstraat 63 (1895) en Boterstraat 76 (1900; J. Wouterlood). Het opvallendst is het woon- en winkelpand Hoogstraat 76 (circa 1906; W.A.

Hoek), met etalages op de begane grond én de verdieping. Dit gebouw vertoont jugendstil-details, net als de winkels Hoofdstraat 129 (circa 1905) en Dam 52 (1909). De drukkerijboekhandel H.A.M. Roelants, Lange Haven 141, kreeg in 1910 een nieuwe winkelpui naar ontwerp van J.W.H. Hartkamp. Art déco-details hebben de voorm.

De Gruyterwinkel Hoogstraat 1 (1914, W.G. Welsing) en de winkelpui van Hoogstraat 105 (circa 1920), beide met tegels van ‘De Porceleyne Fles’. Met expressionistische details uitgevoerd is het door N. Krabbendam ontworpen woon- en winkelpand Broersveld 159-161 (1926-'27). In 1931-'32 gebouwd naar ontwerp van P. Sanders is de Passage (Broersvest 29), een winkelgalerij met vier lagen bovenwoningen.

De afsluitende lijst wordt geflankeerd door opstaande lichtelementen. Vooral in de galerij zijn expressionistische en art déco-details zichtbaar. De bijbehorende bioscoopzaal heeft men gesloopt bij een renovatie in 1995.

< >