Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Maasbruggen en -tunnel in Rotterdam

betekenis & definitie

Maasbruggen en -tunnel. Een dubbelsporige draaibrug over de Koningshaven en aansluitend een vijf bogen lange vaste brug over de Nieuwe Maas vormden samen de Oude Willemsbrug (1870-'86).

Van het in 1993 na de aanleg van de nieuwe spoortunnel gesloopte vaste deel van deze spoorbrug resteert aan de noordzijde het voorm. brugwachtershuisje (Wijnhaven ong.; gerestaureerd 1992). Het draaiende deel werd in 1925-'27 vervangen door De Hef (bij Prins Hendrikkade 58), een in vakwerk uitgevoerde ijzeren hefbrug met twee zeer hoge heftorens, ontworpen door P.

Joosting en uitgevoerd door de Gute-Hoffnungshütte uit Oberhausen. Deze brug heeft tot 1993 dienst gedaan.

Parallel aan de spoorbrug bouwde men in 1874-'78 de verkeersbrug, die in 1880 Koninginnebrug ging heten. Van het in 1981 gesloopte vaste deel over de Nieuwe Maas resteert het zakelijk-expressionistische bruggenhoofd (Prins Hendrikkade ong.), gebouwd in 1924-'26 toen de brug werd verhoogd en verbreed.

De bijbehorende draaibrug over de Koningshaven heeft men in 1929 vervangen door de huidige stalen dubbele basculebrug met vier ronde bedieningshuizen. Deze door A.H.

Rood (met assistentie van W.G. Witteveen en A van der Steur) ontworpen brug is in 1983 verbreed.De Maastunnel (Charloisse Hoofd/Parkkade) werd in 1937-'42 gebouwd met afgezonken tunnelsegmenten bestaande uit twee kokers voor autoverkeer (2×2 rijbanen) en één koker voor fietsers (boven) en voetgangers (onder). De laatstgenoemde koker heeft aan beide zijden roltrappen. De lucht wordt ververst via ventilatiekanalen onder de rijvloer en forse ventilatiegebouwen op de oevers. Het technische ontwerp is van J.P. van Bruggen en A. van der Steur zorgde voor de gebouwen; de mozaïekdecoraties zijn van J. Gidding.

Met een lus over het Noordereiland bereikt men de in 1975-'81 gebouwde nieuwe Willemsbrug, een tuibrug afgespannen aan twee menierood geschilderde V-vormige stalen pylonen. De Erasmusbrug (Leuvehaven ong.), ook ‘De Zwaan’ genoemd, is in 1990-'96 verwezenlijkt naar ontwerp van B. van Berkel en is een tuibrug met geknikt juk en een gedeelte met basculeklep.