Dorp, ook Katwijk-Binnen genoemd, ontstaan in de 11de of 12de eeuw op de zuidelijke oeverwal van de Oude Rijn en in 1231 voor het eerst vermeld. De nederzetting ontwikkelde zich tot een dorp met een stedelijk karakter (vlek) en had een eigen waag en Bank van Lening.
Door de invloed van Leiden is Katwijk echter nooit tot een stad uitgegroeid. De brug over de Oude Rijn werd in 1666 vervangen door een stenen brug met tol.
In de eerste helft van de 19de eeuw breidde het dorp zich voornamelijk in zuidelijke en in westelijke richting uit. Na de Tweede Wereldoorlog zijn Katwijk aan de Rijn en Katwijk aan Zee aan elkaar vastgegroeid met als scheidslijn de provinciale weg.
