Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het stadhuis in Vianen

betekenis & definitie

Het stadhuis (Voorstraat 30) is een diep pand met een natuurstenen schermgevel. Van het eerste, midden-15de-eeuwse, eenlaagse stadhuis is aan de achterzijde nog de aftekening van de oude trapgevel zichtbaar.

In 1473 (d) werd het stadhuis met een verdieping verhoogd en achter voorzien van een nieuwe trapgevel met ezelsruggen. Tegen de zijgevel bouwde men een zeszijdige traptoren.

Aan de voorkant verrees de imposante pronkgevel van Namense steen met gotische spitsboogvullingen in mergelsteen. De derde bouwlaag is grotendeels schijn de luiken daarin horen bij zoldervensters - en wordt door kantelen afgesloten.

De kruisvensters bij de begane grond en de zijgevel zijn deels origineel. Bij herstelwerkzaamheden in 1733-'37 kreeg het stadhuis een nieuwe ingang, schuifvensters (verdieping) en een dakruiter.

Verder werden in 1839 diverse wijzigingen uitgevoerd. Bij een ingrijpende restauratie in 1956-'60, onder leiding van T. van Hoogevest, zijn de in 1737 verwijderde kantelen gereconstrueerd en ook de kruisvensters op de verdieping.

Inwendig zijn de samengestelde balklagen en de kapconstructie behouden gebleven. De raadszaal (verdieping) bevat een verzameling oude schilderijen, waaronder portretten van het geslacht Van Brederode.Na ingrijpende restauratie heeft men in 1960 de achterliggende Gasthuiskapel aan het stadhuis toegevoegd. Deze driezijdig gesloten 15de-eeuwse kapel diende van 1725 tot 1822 als Waalse kerk en daarna als pakhuis. In 1981-'84 is het stadhuis verder uitgebreid met de buurpanden Voorstraat 32-24. Een in 1786 ten behoeve van de schutterij bijgetrokken buurhuis, dat later ook diende als hoofdwacht en in 1926 was vernieuwd, is toen vervangen door een glazen entreegebouw.

< >