Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Ameide (gemeente Zederik)

betekenis & definitie

Kleine stad aan de Lek, ontstaan op een rond 1277 bedijkte oeverwal waarmee het Broekse Water werd afgedamd en een binnen- en een buitenhaven werden gevormd.

Rond 1300 verleende Dirk van Herlaer aan de nederzetting enkele stadsrechten (vernieuwd 1433). Door concurrentie van Vianen ontwikkelde Ameide zich niet tot een echte stad. De wallen werden vermoedelijk al in 1527 ontmanteld. Overslag van goederen en rivierhandel brachten Ameide een bescheiden bloei. De aan één zijde bebouwde Voorstraat kreeg enige stedelijke allure. In de 19de eeuw werden bescheiden uitbreidingen verwezenlijkt aan de west- en de zuidzijde.

De buitenhaven heeft men in 1820 gedempt (Voorstraat) en de binnenhaven in 1935 (Prinsengracht). Na de Tweede Wereldoorlog zijn woonwijken ontstaan aan de zuid- en oostzijde. Ameide is een beschermd gezicht.