Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

20ste-eeuwse huizen

betekenis & definitie

In 1899 maakte G. Versteeg het ontwerp met jugendstil-details voor het herenhuis Oude Delft 22.

Veel voorbeelden van huizen in deze stijl kent Delft niet, wel zijn er woonhuizen met een combinatie van jugendstil-details en rationalistische elementen, zoals Koornmarkt 37-39 (1902), Voorstraat 85-89 (1903, C.J.L. Kersbergen), Oostsingel 79-86 (1908), Koornmarkt 43 (1909, J.Th. van Rossum), Heemskerkstraat 13-19 (circa 1912) en Koornmarkt 87 (1916, N.

Rodenburg). Overwegend met rationalistische details uitgevoerd zijn Hooikade 26-28 en Houttuinen 19-23 (beide circa 1910).Het forse huis Nieuwe Plantage 29 werd in 1906-'07 gebouwd voor F.G. Waller, de tweede directeur van de gistfabriek, naar een ontwerp in Nieuw Historiserende stijl van J.Th.J. Cuypers en J. Stuyt. Vergelijkbare stijlelementen hebben de pastorie van de gesloopte St.-Hippolytuskerk, Voorstraat 26 (1912, J.Th. van Rossum), en het voor S.H. Stoffel gebouwde huis Nieuwe Plantage 1 (1926, P.

Verhagen). Uit 1919 dateert de door M.P.J.H. Klijnen voor dr. E. Beekman ontworpen villa Maerten Trompstraat 33. De expressionistische villa Onder 't Stroodak (Julianalaan 156) kwam in 1920 tot stand voor prof.

Chr.K. Visser naar ontwerp van A.H. Wegerif.

Zakelijk-expressionistische vormen hebben de met een bedrijfsgedeelte gecombineerde huizen Lange Geer 40-48 (circa 1925) en Voorstraat 15 (1922). J.B.A. Loomans ontwierp het laatstgenoemde pand en ook het woonhuis Oude Delft 245.

Andere zakelijk-expressionistische voorbeelden zijn het dubbele huis Nieuwe Plantage 26-28 (circa 1925), het huis Paardenmarkt 2 (circa 1925), het dubbele huis Spoorsingel 95-96 (circa 1930) en de villa Julianalaan 154 (circa 1930, A.R. Wittop Koning). In een aan het functionalisme verwante kubistisch-expressionistische stijl met platte daken en bakstenen gevels ontwierp A.H. Wegerif de Villa Solheim (Ruys de Beerenbrouckstraat 47) voor W.H. van Leeuwen, de derde directeur van de gistfabriek. De villa kwam in 1932 tot stand nadat zij een gezamenlijke studiereis naar Zweden en Berlijn hadden ondernomen. Onder invloed van Van Leeuwens Noorse echtgenote zijn in het gebrandschilderde glas (J.

Gidding) Noorse symbolen verwerkt; symbolen van de vrijmetselarij zijn ook toegepast. De tuin is ontworpen door H. Roeters van Lennep.