Woonhuizen. Het huizenbestand van Zierikzee wordt gekenmerkt door de vele diepe eenlaagspanden, die veelal niet zijn onderkelderd.
Deze overwegend smalle huizen hebben een standaardbreedte van één Schouwse roede (3,72 meter). Vaak zijn de panden later opgehoogd of met twee dan wel drie buurpanden samengevoegd achter een nieuwe gevel.
Achter jongere gevels gaan dan ook vaak oudere kappen, balklagen of houtskeletten verborgen. Zo heeft bijvoorbeeld Meelstraat 30 een houtskelet uit circa 1400, waarbij in het eerste kwart van de 16de eeuw laat-gotische sleutelstukken met peerkralen zijn aangebracht.
Omstreeks 1600 heeft men het huis met twee balkvakken naar achteren uitgebreid. Meelstraat 10 bevat een houtskelet met gebombeerde korbeels uit circa 1560 en bij Venkelstraat 37 zijn in het achterhuis 17de-eeuwse moeren kinderbalken behouden.Het opvallendste woonhuis in Zierikzee is het huis De Haene (Meelstraat 1), dat ook als ‘Tempeliershuis’ bekend staat. Dit rond 1500 opgetrokken rijzige pand met souterrain heeft op de verdieping een houtskelet. De met laat-gotische driepassen gesierde gevel is grotendeels met Gobertangesteen bekleed. In baksteen uitgevoerd is de trapgeveltop, die is voorzien van een groot verdiept spitsboogveld met driepasdecoratie. Boven de verdiepingsvensters zijn dubbele spitsboogjes met koppen aangebracht. Bij de bel-etage vertoont het middelste spitsboogveld oorspronkelijk de ingangstravee restanten van twee gebeeldhouwde vogels (hanen).
De huidige ingang in de rechter travee is bereikbaar via een hoog in de huidige vorm 18de-eeuws bordes met bordestrap. De gevel van het achterhuis van ‘De Haene’, Poststraat 2, heeft men in 1978 ontpleisterd en ingrijpend gerestaureerd, waarbij de natuurstenen gevelbekleding met spitsboognissen is vernieuwd. De kroonlijst en winkelpui zijn in de loop van de tijd aangebracht. Laat-gotische gevelnissen met korfbogen heeft ook het vroeg-16de-eeuwse diepe huis Visstraat 19. De bijbehorende geveltop aan de St.-Domusstraat is later verdwenen en in de 19de eeuw is de ingang naar de zijgevel aan de Visstraat verplaatst.
Het van oorsprong 16de-eeuws huis Havenpark 3 kreeg in de 18de-eeuw een omlijste ingang met gecanneleerde posten. Tussen het voor- en achterhuis bevindt zich een traptoren. Vanaf 1731 tot ver in 20ste eeuw was het pand in bezit van wijnhandelaren. Op het achterterrein staat een pakhuis waarin een vruchtenwijnfabriekje en slijterij was ondergebracht (Vrijpoortje 2). Boven de stenen onderbouw bevindt zich een licht uitgekraagde verdieping, uitgevoerd in vakwerkbouw. Het behouden gebleven houtskelet is voorzien van forse korbelen en sleutelstukken met peerkraalprofilering.
Het vakwerkgedeelte stamt uit de 15de eeuw. Rond 1600 kreeg de gevel de huidige entree met maniëristische consoles. De trapgevel met speklagen in Gobertangesteen van het Huis Roomen (Meelstraat 2) is eind 16de eeuw gebouwd. Het ‘melkmeid’-venster (breed bovenlicht met daaronder luiken) op de verdieping is gereconstrueerd. Eveneens laat-16de-eeuws is de met speklagen van Gobertangesteen gelede (afgetopte) gevel van Den Ghulden Rinck (Appelmarkt 14).
