Schoondijke. Dit kruiswegdorp ten noordoosten van Oostburg werd gesticht onder de naam Willemsdorp na de bedijking van het tweede deel van de Generale Prins Willempolder (1652-'62).
Al snel werd het dorp Schoondijke genoemd naar een uit de 13de eeuw stammend verdwenen dorp in de nabije omgeving. Het dorp kreeg een regelmatige aanleg met een vierkant plein.
Na de vrijwel totale verwoesting van het dorp in 1944 werd het plein aan één zijde verlengd. De wederopbouw is naar plannen van A.
Rothuizen tot stand gekomen in traditionalistische stijl. Van de oude bebouwing resteert de windmolen ‘Hulsters Molen’ (Lange Heerenstraat 69).
Deze beltmolen met ronde gemetselde romp en een met dakleer beklede kap werd gebouwd in 1884 als korenmolen door molenmaker P. Willems uit Eecloo (B) en na brand in 1900 hersteld.
De Herv. kerk (Dorpsstraat 37) is een recht gesloten zaalkerk met halfingebouwde geveltoren en opengewerkte lantaarn, gebouwd in 1946-'49 in traditionalistische vormen naar ontwerp van A. Eibink ter vervanging van een voorganger uit 1656.
In de lantaarn hangt een door F.J.
Pauwels gegoten klok (1726).
De basilikale R.K. St.-Petrus Apostelkerk (Prinses Beatrixstraat 5) is voorzien van een apsis en een ondiepe, maar brede klokkentoren naast het schip.
Deze traditionalistische kerk kwam in 1950 tot stand naar plannen van A. Siebers en W. van Dael ter vervanging van een voorganger uit 1883.
De Geref. kerk (Prinses Irenestraat 6) is een zeszijdige zaalkerk uit 1956-'57 met voor de ontwerper H. Eldering karakteristieke glas-in-betonpanelen.
In sobere traditionalistische vormen opgetrokken is het voorm. raadhuis (Dorpsstraat 9) uit 1953, ontworpen door S.J. van Embden. Het is gebouwd ter plaatse van een voorganger uit 1904.
Andere interessante voorbeelden van wederopbouw zijn de tweeklassige openbare lagere school met gymnastieklokaal (Prinses Irenestraat 8-10) en het woonhuis Dorpsplein 39, beide uit circa 1955.
