Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Overige buitenplaatsen en landhuizen in Dalfsen

betekenis & definitie

Overige buitenplaatsen en landhuizen. In de omgeving van Dalfsen ligt een flink aantal buitenplaatsen met landhuizen.

De Horte (Poppenallee 39), een landhuis in neoclassicistische vormen op nagenoeg vierkante plattegrond, werd gebouwd omstreeks 1820. Het staat op de plaats van een tussen 1649 en 1667 gebouwd ouder buiten, dat in 1800 in het bezit kwam J.M. van Rhijn, eigenaar van het nabij gelegen Mataram, die het huis ‘Djokjakarta’ noemde.

In 1828 kwamen De Horte en Mataram in bezit van J.A. baron van Fridagh, die De Horte in 1829 liet vertimmeren. In 1974 werd het huis eigendom van de Stichting Het Overijssels Landschap.

De parkaanleg kwam in 1822 tot stand naar plannen van G.A. Blum.

In de tuin staat een fraaie, laat-19de-eeuwse druivenkas. Het biljarthuisje met wijnkelder (Poppenallee 33), aan het eind van de oprijlaan, werd gebouwd in 1905.

De Leemcule (Ruitenborghweg 2) is een langgerekt eenlaags landhuis in neoclassicistische stijl, gebouwd in 1823 in opdracht van burgemeester F.C. Mulert.

Het heeft een licht risalerend middendeel voorzien van een fronton en een omlijste deuringang. Oorspronkelijk was het een bouwhuis van de al in de 15de eeuw genoemde en in 1812 afgebroken havezate.Landhuis De Ruitenborgh (Ruitenborghweg 18) verrees in 1828 in opdracht van G. Ridderinkhoff, ter plaatse van de in 1821 gesloopte havezate. Tegen het landhuis, in neoclassicistische vormen op een nagenoeg vierkante plattegrond, is een boerderij aangebouwd. Dichtbij staat een 19de-eeuwse boerderij annex tolhuis (Ruitenborghweg 12). Hessum (Tolhuisweg 11) is een landhuis in neoclassicistische vormen op nagenoeg vierkante plattegrond. Aan de achterzijde staan twee bouwhuizen.

Het pand, gelegen in een oudere parkaanleg, werd in 1830 gebouwd in opdracht van de Zwolse dokter F.J. van der Ketten. Het huis werd in 1950 gerestaureerd. Hofwijk (Vossersteeg 68) is een dwars landhuis met afgewolfd zadeldak en hoekschoorstenen. Het neoclassicistische pand, met risalerend middendeel voorzien van segmentvormig fronton en omlijste deuringang, werd in 1859 gebouwd in opdracht van koopman C. Janssen en M.E. Ridderinckhoff.

De grote 18de-eeuwse zandstenen stoep zou afkomstig zijn van de Ruitenborgh. Ancum (Vossersteeg 93), vroeger Grote Hof te Velde genoemd, ontstond omstreeks 1790 toen Theodorus Everhardus Joannes van der Ketten tegen het in 1806 gesloopte Grote Hof een nieuw landhuis liet zetten dat hij Huize Ancum noemde. In 1864 kwam het landhuis in handen van T.E.F. Heerkens, wethouder te Zwolle, die er een nieuw huis in neoclassicistische stijl liet bouwen. Mataram (Poppenallee 31) ligt op de plaats van de 14de-eeuwse havezate Dieze of Eze, die, nadat ze aan het eind van de 17de eeuw in handen van de familie Rouse was overgegaan, 't Franckeler werd genoemd. In 1799 verrees in opdracht van Anna Aleida Rouse een nieuw landhuis, waarvan het huidige 18de-eeuwse hek nog dateert.

Al in 1800 werd zowel 't Franckeler als De Horte gekocht door J.M. van Rhijn, oud-resident aan het hof te Mataram in Oost-Indië. J.A.G. baron de Vos van Steenwijk, burgemeester van Zwolle liet het huis in 1901 slopen. Zijn zoon J.A. de Vos van Steenwijk gaf in 1905 opdracht tot de bouw van het huidige huis. Het park werd aan het begin van de 19de eeuw aangelegd naar plannen van H. van Lunteren en in 1909 gewijzigd onder leiding van H.A.C. Poortman. Het jachthuis (Poppenallee 25) dateert uit omstreeks 1905.

Het huis Gerner Es 2 is een vrijstaand dwars huis met in het midden een met hout beklede puntgevel met erker en balkon. Het huis werd omstreeks 1930 in licht expressionistische vormen gebouwd voor Van Haersolte nabij de in 1818 gesloopte havezate De Gerner. Het gebouw dient nu als gezinsvervangend tehuis.