Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Muiden

betekenis & definitie

In de binnenstad staan nog enkele 17de-eeuwse huizen, voornamelijk diepe eenlaagspanden gescheiden door een druipstrook of osendrop. Later heeft men nagenoeg overal de vensters, geveltoppen of puien gewijzigd.

Kenmerkend is het vroeg-17de-eeuwse pand Sluisstraat 3 met geblokte vensterbogen. Rond 1650 woonde hier burgemeester Hoeckebot.

De omlijste ingang en de geprofileerde puibalk zijn 18de-eeuws. Een puibalk en een licht vooruitstekende verdieping hebben Weesperstraat 52 uit 1644 (gevelsteen), de sterk gerestaureerde oude jeneverstokerij Weesperstraat 54 (tuitgevel) en het pand Weesperstraat 9 (afgetopte lijstgevel).Herengracht 40 is een van de weinige voorbeelden in Muiden van een onderkelderd huis met hoge stoep. De geveltop bevat een gebeeldhouwd ovaal venster.

Herengracht 51 bezit een klokgevel met natuurstenen rankenversieringen in Lodewijk XIV-stijl (circa 1740; winkelpui circa 1860). In de 18de eeuw werden soms twee bestaande diepe panden achter een brede nieuwe gevel gebracht, zoals bij Herengracht 75. Die gevel is voorzien van een verdiepingsvenster in Lodewijk XIV-vormen (circa 1740) boven een laat-18de-eeuwse omlijste ingang. De vergelijkbare laat-18de-eeuwse gevel van het Herengracht 76 heeft een kroonlijst met metopen. Dit herenhuis bevat een onderkelderde opkamer. Uit de 18de eeuw dateert verder het lage, later gepleisterde dwarse huis Weesperstraat 38.

Voorbeelden van eenvoudige diepe huizen met een tuitgevel zijn Weesperstraat 12 (18de-eeuwse hoekvoluten) en Hellingstraat 8 (1812). Achter de rond 1860 van een blokbepleistering voorziene tuitgevel van Herengracht 23 gaat een oudere kern schuil; dat is ook het geval bij Herengracht 54, 56 en 58.

In verband met de Kringenwet bouwde men eerst alleen houten huizen om de oude kern, zoals Singelstraat 32 (1904). Van de rond 1905 in de binnenstad gebouwde huizen Herengracht 61 en Herengracht 62 vertoont het eerstgenoemde jugendstil-elementen en het tweede rationalistische elementen. Een trapgevel in late neorenaissance-stijl bezit Herengracht 63 (1912). Opmerkelijk is de gevel met expressionistisch siermetselwerk van Weesperstraat 28 (circa 1925).