Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

R.K. St.-Antonius van Padua in Amsterdam

betekenis & definitie

De voorm. R.K.

St.-Antonius van Padua of ‘Mozes en Aäronkerk’ (Waterlooplein 205) is een driebeukige neoclassicistische hallenkerk voorzien van twee fronttorens met open houten geledingen. Deze kerk werd in 1837-'41 gebouwd door J. van Straaten naar plannen van T.F.

Suys ter plaatse van een in 1649 door franciscanen gestichte en herhaaldelijk vergrote schuilkerk (gevelstenen Mozes en Aäron in achtergevel).De zandstenen voorgevel wordt beheerst door een vooruitstekend ionisch portiek met fronton. De soberder uitgevoerde achtergevel is voorzien van gekoppelde dorische pilasters en een fronton. Van de hand van J.B. de Cuyper zijn de beelden uit 1850 van Christus (fronton voorgevel), St. Franciscus (boven entree) en Melchisedek (centrale nis achtergevel). Door de afbraak van buurpanden is in 1968 de zijgevel in het zicht gekomen. Het in 1989-'91 gerestaureerde gebouw dient nu als cultureel centrum.

Het interieur wordt gedekt door gestucte houten kruisgewelven, die rusten op wandpilasters en corinthische zuilen. Het door H.F. Verbrugghen vervaardigde barokke hoofdaltaar (circa 1700) bevat een schilderstuk van Jacob de Wit. De door Suys ontworpen zijaltaren (circa 1840) zijn verrijkt met twee 18de-eeuwse beelden en vier beelden van J.B. de Cuyper. Verder bevat de kerk een preekstoel van De Cuyper (1855), gebeeldhouwde kruiswegstaties (P.E. van den Bossche) en een door P.J. Adema gebouwd orgel (1869-'71, uitgebreid 1887).