Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Pakhuizen in Haarlem

betekenis & definitie

Het gerestaureerde pakhuis 't Wapen van Gelderlandt (Spaarne 96)[102] werd in 1612 gebouwd, waarschijnlijk als onderdeel van een bierbrouwerij.

De later afgetopte voorgevel met grote en kleine rondboogpoort en drie lagen rondboogvensters is voorzien van zandstenen blokken en decoraties. Uit de eerste helft van de 17de eeuw stamt ook het hoge pakhuis Spaarnwouderstraat 19, waarvan de in de 19de eeuw wit gepleisterde gevel vier rijen pakhuisramen heeft boven een woongedeelte met tussenverdieping (gerestaureerd 1975-'76, P. van der Sterre). Dit pakhuis hoorde bij het achterliggende mouthuis van de brouwerij 't Zeepaert (later De Bastert Pijp), gevestigd in het hoge pand Korte Spaarne 15 met 18de-eeuwse gevel. Uit de 17de eeuw dateren verder het gerenoveerde pakhuis Bakenessergracht 42 uit 1692 (jaartal dorpel) en mogelijk ook het (boter?)pakhuis De Hoop (Botermarkt 26) met gerestaureerde kruisvensters. Ondanks de recent aangebrachte datering ‘1660’ is de schoudergevel met hijstravee van het pakhuis Burgwal 111 (gerestaureerd 1978-'80, M. van der Werf) waarschijnlijk 18de-eeuws.

Het grote graan- en meelpakhuis Bakenessergracht 71 [103] met een gevel in rondbogenstijl verrees in 1876 ten behoeve van de achtergelegen voorm. Haarlemsche Brood- en Meelfabriek. Binnen rusten de zware balkenvloeren op ijzeren kolommen (verbouwd 1990). In 1884 verrees Korte Begijnestraat 15-17 als wijnpakhuis Korte Begijnestraat 15-17; de sluitsteen van de poort toont een druiventros. Het carré-vormige vierlaags magazijn van de H.IJ.S.M. (Kinderhuissingel 4-6) [104] verrees in 1895 naar ontwerp van R. van Hasfelt. Goederenwagons konden via een draaischijf naar binnen gereden worden om de goederen vanuit de binnenplaats naar de vleugels binnen te brengen. Het magazijn is verbouwd tot wooneenheden (Olympia).