Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Musea in Amsterdam

betekenis & definitie

Het Rembrandthuis (Jodenbreestraat 4-6) werd in 1606 (gevelsteen) gebouwd voor de broers Hans en Cornelis van der Voort uit Antwerpen. Bij een verbouwing in 1627-'28 voor Pieter Belten werd de tweede verdieping toegevoegd en verving men de trapgevel door een classicistische kroonlijst met fronton.

Rembrandt van Rijn kocht het huis in 1639 en richtte er zijn atelier in. Wegens faillissement moest hij het huis verkopen in 1658.

Bij een verbouwing in 1660-'62 werd het pand 85 centimeter opgevijzeld en in twee woningen gesplitst. De Stichting Rembrandthuis liet het pand inrichten tot museum in 1908-'11 (K.P.C. de Bazel), waarbij de gevel werd gerestaureerd.

Het pseudo-classicistische ingangspoortje en de natuurstenen banden van het souterrain zijn toen aangebracht. Ten behoeve van de expositiemogelijkheden heeft men het buurpand (Saskiahuis) in 1995 verderop herbouwd (nr. 14) en het aangrenzende pand in 1998 door nieuwbouw vervangen (interieur P.

Sas, voorgevel M.E. Zwarts en R.

Jantsma). In 1999 is de inrichting van het huis teruggebracht in de midden-17de-eeuwse toestand (H.

Zantkuijl en M. Neerincx).Museum Fodor (Keizersgracht 609) is in 1861-'63 ontstaan door verbouwing van een ouder pakhuis naar plannen van C. Outshoorn. Vlak voor zijn zelfmoord in 1860 vermaakte steenkolenhandelaar en kunstverzamelaar C.J. Fodor zijn collectie en de panden Keizersgracht 609-613 aan de gemeente onder de voorwaarde er een museum in te richten. De nieuw opgetrokken, gelaagde zandstenen gevel in eclectische vormen heeft boven de toegang een Palladiaans venster met zuilen en gebogen middenstuk. Recentelijk is het interieur ingrijpend verbouwd (bureau Benthem & Crouwel).

Het Anne Frankhuis (Prinsengracht 263) is de plaats waar de uit Duitsland geëmigreerde Otto Frank vanaf 1940 een agentschap van de Opekta Werke (specerijen) dreef en waar hij met zijn gezin tijdens de oorlog in het achterhuis onderdook tot zij werden opgepakt in augustus 1944. Het dagboek over deze onderduikperiode van dochter Anne gestorven in 1945 in concentratiekamp Bergen-Belsen is internationaal bekend geworden en geldt als een icoon van de Tweede Wereldoorlog. De Anne Frankstichting heeft het 18de-eeuwse huis gekocht en vervolgens gerestaureerd en uitgebreid met het buurpand (nr. 265) als museum en voorlichtingscentrum (1959-'60). Wegens het massale bezoekersaantal is in 1999 een moderne uitbreiding toegevoegd met de nieuwe toegang en alle museale functies (bureau Benthem & Crouwel). Het eigenlijke huis is rond die tijd gerestaureerd in de oorlogssituatie met magazijn en kantoor (C.L. Temminck Groll en H. Zantkuijl).

Het Science Center New Metropolis (Oosterdok 2), tegenwoordig NEMO geheten, is in 1990-'97 gebouwd naar ontwerp van R. Piano bovenop de toegang tot de IJ-tunnel (1965-'68). De gevelbekleding bestaat uit groen geoxideerde koperen platen. Op het hellende dak biedt een openbaar plein uitzicht over de stad.