Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 26-05-2017

De R.K. St.-Josephkerk in Haarlem

betekenis & definitie

(Jansstraat 43) [8] is een van de straat terugliggende grote driebeukige kruiskerk met recht gesloten koor, gebouwd in 1841-'43 naar een neoclassicistisch ontwerp van H.H. Dansdorp. De façade met timpaan op halfronde corinthische zuilen wordt bekroond door een rond koepeltorentje met corinthische zuilen. Van 1853 tot 1898 diende deze kerk als kathedraal van het bisdom Haarlem. In 1856-'57 verrees het huidige transept met rechthoekige koorpartij naar ontwerp van Th. Molkenboer.

De kerk is hersteld in 1988-'89. De gevelbeelden van Maria en Jozef (1845, W.C. Tekker) staan nu in de kerk. Het interieur wordt gedekt door een tongewelf en heeft in 1910 een neogotische polychromie gekregen door F. Loots. Het hoofdaltaar (1869, H.J. van den Brink) werd geschonken ter herinnering aan mgr. Van Vree, de eerste bisschop van Haarlem; de schildering erachter is van A. Brouwer (1865). Tot de inventaris behoren verder enkele door atelier Cuypers-Stoltzenberg vervaardigde zijaltaren (1860), een communiebank van atelier Te Poel & Stoltefus (circa 1875) en kruiswegstaties van atelier De Fernelmont (1895). Het door H.D. Lindsen gebouwde orgel (circa 1856) is verbouwd door M. van den Brink (1861) en verder gewijzigd rond 1906 en in 1947. De gebrandschilderde ramen zijn onder meer van H. Oidtmann (1895) en J. Dobbelaere (circa 1895 en 1905).

De pastorie (Jansstraat 41) is een fors drielaags gebouw uit 1872 naar ontwerp van H.J. van den Brink. De zijgevel bevat een oude gevelsteen van het huis Roodenburgh. Achter de kerk bevindt zich de voorm. catechisatiekamer (Donkere Begijnhof 3-5; circa 1910).