Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 26-05-2017

De R.K. O.L. Vrouwe Hemelvaartskerk in Bakkum

betekenis & definitie

(Brederodestraat 14) is een driebeukige kerk met monumentale voorgevel, gebouwd in 1950-'51 naar plannen van Th.C. Nix. Duin en Bosch in Bakkum.

(Duinenboschweg 3). Dit provinciaal krankzinnigengesticht werd ingericht op een in 1901 van W.A.M.C. prinses von Wied gekocht duingebied. Omdat het gesticht Meerenberg te Santpoort te klein werd, kwam dit - vooral voor armlastige patiënten (derde klasse) bedoelde - tweede provinciale gesticht tot stand. Bij het volgens het paviljoensysteem opgezette ontwerp werd F.W.M. Poggenbeek geadviseerd door geneesheer-directeur J.W. Jacobi en bij de uitwerking assisteerde J. Scholtens. In het tuinontwerp van L.A. Springer bleef een door koning Willem I als modelboerderij gestichte vroeg-19de-eeuwse duinboerderij behouden. Nadat in 1904 een tramlijn Castricum-Duin en Bosch was aangelegd, volgde in 1905-'09 de bouw van zes paviljoens en het administratiegebouw. Dit centraal gelegen, langgerekte administratiegebouw met gepleisterde verdieping en een middenrisaliet overgaand in een toren met wijzerplaten vertoont rationalistische en chaletstijl-elementen.

De achterbouw bevat de centrale keuken. In dezelfde stijl zijn uit deze periode bewaard gebleven de paviljoens Kinnehin en De Loet, evenals het mortuarium met laboratorium, de werkplaats en het ketelhuis met wasserij. De gestichtskerk is een zaalgebouw met dakruiter uit 1908, die bij een verbouwing in 1969 wit is geschilderd en een groter portaal kreeg. Op de begraafplaats (1909 tot 1955) bevindt zich ook het grafteken voor geneesheer-directeur Jacobi († 1916). De door de firma F.A. Neuman ontworpen ronde watertoren (1908-'09) heeft een bredere bovenbouw met ijzeren Intze 2-reservoir (opnieuw ommanteld 1936). Uit 1914 dateren een koetshuis en de tramremise (tramlijn opgeheven 1938), het badhuis is uit 1921. In traditionalistische vormen uitgevoerd is het paviljoen Breehorn (1934-'35). Aan de oostzijde van het gesticht ontwierp Poggenbeek diverse personeelswoningen aan de Van Oldenbarneveltweg, te weten een geneesheer- directeurswoning (nr. 40), een adjunct-directeurswoning (nr. 53) en enkele dokterswoningen (nrs. 32-38).

Pseudo-vakwerk hebben onder meer de opzichterswoningen Van Oldenbarneveltweg 30 en Duinenboschweg 1 (beide 1904-'05). Andere personeelswoningen liggen aan de Van Duurenlaan (1912-'16) en de Dr. Ramaerlaan (1918, houten woningen). In traditionalistische vormen uitgevoerd zijn de verpleegsterswoningen Duinenboschweg 3 (1921).