Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Boerderijen in Weesp

betekenis & definitie

Nabij de Weesper stadskern bevinden zich nog enkele boerderijen. De 18de-eeuwse boerderij Kerklaan 8 bestaat uit een stenen woonhuis, een hoger houten bedrijfsgedeelte en een parallel erachter aangebouwde stenen schuur.

Andere voorbeelden zijn Kerklaan 10 (circa 1880) en Groeneweg 25 beide met een dwars voorhuis - en de hovenierswoning Korte Stammerdijk 5 (circa 1870). In het buitengebied langs de Vecht liggen enkele oudere boerderijen. De 17de-eeuwse Hoeve Honswijck (Lange Muiderweg 30), vroeger ‘Veelust’ genoemd, wordt gevormd door een onderkelderd diep woonhuis en een haaks aansluitend en met riet gedekt woon- en stalgedeelte. Een 18de-eeuwse oorsprong heeft het vermoedelijk als buitenhuis gebouwde Huize America ('s-Gravelandseweg 6), een wit gepleisterd L-vormig pand met souterrain en bel-etage. De hiertegenaan gebouwde boerderij ('s-Gravelandseweg 7) met bedrijfs- en woongedeelte dateert uit circa 1830.

Mooie 18de-eeuwse, deels onderkelderde, dwarshuisboerderijen zijn Huis te Capelle (Lange Muiderweg 16), met houten zomerhuis, en Oudervrucht (Dammerweg 4) met zijtopgevels. Vermoedelijk eind 18de eeuw als buitenhuis gebouwd is Vechtzicht ('s-Gravelandseweg 22; eind 18de eeuw), waarvan de brede voorgevel is voorzien van een middenrisaliet met fronton. Voorbeelden van 18de-eeuwse langhuisboerderijen zijn 's-Gravelandseweg 39 en Huis ten Bosch (Gooilandseweg 7). De 17de-eeuwse boerderij Lange Muiderweg 22-24 (17de eeuw; voorhuis circa 1880) en de 18de-eeuwse boerderij Werk en Hoop (Lange Muiderweg 20) kregen in de 19de eeuw een nieuw voorhuis, respectievelijk rond 1880 en rond 1860. Een over de volle breedte onderkelderd blokvormig woonhuis heeft de boerderij Dammerweg 10 (circa 1860). Van een voorganger hergebruikt is een gevelsteen met de tekst ‘De Melkkoe 1747’.

Een vergelijkbare onderkeldering is te vinden bij het woonhuis van de boerderij Rundervreugd (Dammerweg 1; 1877, stal 1909). De boerderij Landlust (Utrechtseweg 112) bestaat uit twee haaks geplaatste bouwdelen. Het in de kern 18de-eeuwse woonhuis is herbouwd in 1866 met rondbogige keldervensters en langs het dak een gesneden sierlijst. De rond 1875 gebouwde langhuisboerderij De Overhorn ('s-Gravelandseweg 50-51) heeft een naastgelegen zomerhuis. Ook diverse dwarshuisboerderijen zijn voorzien van een zomerhuis, zoals 's-Gravelandseweg 23-23a, de boerderij Wiadel en Vecht ('s-Gravelandseweg 29-30b), Utrechtseweg 116 (alle circa 1885) en Dammerweg 2-3 (1893). Opmerkelijk zijn de in dit gebied weinig voorkomende stolpboerderijen Utrechtseweg 90 en 92 (circa 1900).

Traditionalistisch van vorm is de Hoeve Loodijk (Gooilandseweg 14; circa 1935). Vanwege de Kringenwet in hout gebouwd zijn de boerderijen 's-Gravelandseweg 4 (1925; aannemer J.C. van Houten) en 's-Gravelandseweg 37 (circa 1925).