Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Willemstad

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Kerkring 1) is een centraalbouw op achthoekige plattegrond.

Het achtzijdige tentdak draagt een open dakruiter met koepeldakje; aan de zuidwestzijde staat een onvoltooide toren. De kerk verrees in 1597-1607 naar plannen van Adriaan de Muyr, Coenraet van Norenburg en Andries de Roy, maar het is niet bekend wie het definitieve ontwerp heeft geleverd. Aan de zuidoostzijde bouwde men in 1657 nog een consistoriekamer. Het gebouw leed in 1944 zware oorlogsschade. In 1950, daags voordat de net herstelde kerk weer in gebruik zou worden genomen, brak er brand uit. Van het gebouw bleven slechts de muren overeind staan.

Bij de herbouw behield de kerk haar oude silhouet. In het interieur doen de toscaanse halfzuilen vermoeden dat men oorspronkelijk een stenen gewelf heeft beoogd; de ribben van het (nieuwe) houten koepelgewelf worden gedragen door stijlen op de kapitelen van deze halfzuilen. Ter vervanging van de verbrande inventaris bezit de kerk nu een preekstoel uit 1659, afkomstig uit de Herv. kerk te Hoogvliet (ZuidHolland), en enkele banken uit omstreeks 1670, uit de nu afgebroken Herv. kerk te Graft (Noord-Holland)