Gepubliceerd op 10-10-2017

De R.K. St.-Martinuskerk in Eijsden

betekenis & definitie

De R.K. St.-Martinuskerk (Von Geusauplein 3, Breust) is een driebeukige basilicale kerk met halfrond gesloten koor en een toren van vier geledingen met ingesnoerde naaldspits. Mogelijk met gebruik van een uit circa 1200 daterende romaanse onderbouw verrees rond 1500 de hoge laat-gotische mergelstenen toren. Bij een ingrijpende torenrestauratie in 1892 zijn de laat-gotische traceringen, galmgaten en friezen gewijzigd en vernieuwd. Verder verving men de lage spits door de huidige naaldspits. In de toren hangen een door Martinus Legros gegoten klok (1766) en een klok van C. Drouot (1810). Een in het torenportaal geplaatste romaanse latei met daarop drie medaillons voorzien van reliëfvoorstellingen is het enige restant van de rond 1200 gebouwde en in 1393 verwoeste romaanse kerk. Van de daarna in gotische stijl herbouwde kerk resteren de ronde hardstenen zuilen met Maaskapitelen onder de spitsboogarcades van het huidige middenschip. In 1722 werd het gotische schip vervangen door een barok exemplaar en in 1851 verving men het gotische koor door een grotere koorpartij met aan beide zijden een sacristieruimte. Tevens werd toen het schip verhoogd met een lichtbeuk. Tegen de noordzijde van het koor verrees in 1879 een neogotische grafkapel.

Tot de kerkinventaris behoren een romaans hardstenen doopvont (12de eeuw), een stenen altaarmensa (14de eeuw; in sacristie), kerkbanken (1663 en 1718), een preekstoel (1692), twee zijaltaren en biechtstoelen (tweede helft 18de eeuw) en een door Pereboom & Leyser gebouwd orgel (1855). Op het kerkhof liggen diverse 19de-eeuwse zerken met kruisen.