De voorm. Kanselarij (Turfmarkt 13) is gebouwd in 1566-'71 als hoogste gerechtshof van Friesland. Na de tijdelijke opheffing van dat hof in 1811 was het gebouw onder meer in gebruik als Huis van Bewaring (1824-'91).
Na een ingrijpende restauratie in 1893-'96, onder leiding van rijksbouwmeester J. van Lokhorst, waren hier het Rijksarchief (tot 1976), de Provinciale Bibliotheek (tot 1968) en de Buma-bibliotheek (tot 1934) gehuisvest. Momenteel is de kanselarij onderdeel van het Fries Museum, waarvoor aan de linkerzijde rond 1995 een moderne ingangsvleugel is opgetrokken.De oorspronkelijke opzet bestaat uit een brede dwarse voorvleugel met een korte haakse achtervleugel beide onderkelderd - en in de binnenhoek een trappenhuis (verhoogd in 1824). Het door Bartholomeus Jansz ontworpen gebouw is uitgevoerd in rijke laat-gotische stijl en is voorzien van natuurstenen banden en vensternissen met korfbogen; de kraagstenen van die nissen zijn uitgevoerd in vroege renaissance-vormen. Blijkens boogaanzetten aan de rechter zijde is het gebouw nooit helemaal voltooid. De nu excentrische, maar waarschijnlijk als middenpartij ontworpen, ingangspartij is voorzien van een grote, rijk gelede en gedecoreerde trapgevel. De figuratieve beelden op de treden, die de deugden symboliseren met centraal een beeld van keizer Karel V, zijn bij de restauratie vernieuwd. Daarbij zijn ook de huidige balustrade langs de dakrand, de dakkapellenreeks en de arkeltoren aan de noordzijde aangebracht.
Het bordes dateert uit 1621 en is mogelijk vervaardigd door steenhouwer Jacob Dionisius; de vier bekronende leeuwen dragen de schilden met de wapens van de kwartieren van Friesland. Boven de ingang bevindt zich een maniëristische gevelsteen. Het interieur bevat kelders met netgewelven op zandstenen middenzuilen, een brede spiltrap op gemetselde siergewelven en de oude kapconstructie. De samengestelde balklagen met geprofileerde consoles zijn bij de restauratie vrijwel geheel vernieuwd. De latere uitbreidingen van het gebouw zijn bij de restauratie eveneens deels vernieuwd, deels in 16de-eeuwse stijl verbouwd. Verder heeft men toen een tweede trappenhuis toegevoegd.
