Gepubliceerd op 12-12-2017

André Köbben

betekenis & definitie

Reas Johannes Franciscus Köbben is een Nederlands cultureel antropoloog, moralist, en essayist, een invloedrijk leermeester van generaties van Nederlandse antropologen.

Ruim twintig jaar later, in een tijd van verregaande universitaire democratisering en na eerdere conflicten rond de maoïstische, niet-westerse socioloog W.F. Wertheim, nam hij in 1976 ontslag om als hoogleraar aan de Universiteit van Leiden het Centrum voor Onderzoek van Maatschappelijke Tegenstellingen op te zetten.

Köbbens manier van denken is meest Angelsaksisch, empirisch, en pragmatisch gericht; het marxisme, het Franse structuralisme van Lévi-Strauss, noch het postmodernisme hadden enige bekoring voor hem.

Het latere werk, te beginnen met een studie naar acculturatie onder de Djuka-'Bosnegers' in Suriname, verraadt een grote en constante betrokkenheid bij vanuit het Westen geïnitieerde veranderingsprocessen waarmee leden van andere culturen zich geconfronteerd zien, zowel in niet-westerse samenlevingen als in die van onszelf.

Later ontwikkelde Köbben zich tot normbewaker in de wetenschappen, waarbij hij - in samenwerking met de antropoloog Henk Tromp - aan de hand van concrete gevallen aantoonde hoe makkelijk het belang van de opdrachtgever de eerlijkheid van de onderzoeker in gevaar kan brengen.

Bewerken] Jan van Beek, Kennis, macht en moraal: de productie van wetenschappelijke kennis over de economische effecten van migratie naar Nederland, 1960-2005, Amsterdam University Press 2010.