Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

ziekte van Bouillaud

betekenis & definitie

endocarditis rheumatica, de bij het acuut gewrichtsreuma voorkomende ontsteking van het endocard.

De Engelse arts Thomas Sydenham (1624-’89) onderscheidde al in zijn in 1686 verschenen Schedula monitoria de novae febris ingressu het acuut gewrichtsreuma van andere gewrichtsontstekingen. Hij wees ook op het verspringende karakter van de artritis. Maar het is de verdienste van de Franse arts Jean Baptiste Bouillaud (1796-1881) geweest dat hij op het verband tussen deze reumatische aandoening en endocarditis heeft gewezen.

Bouillaud, geboren in een gehucht in de buurt van Angoulême, waar zijn vader pannenbakker was, studeerde geneeskunde in Parijs. Toen de verbannen Napoleon 1 maart 1815 in Cannes landde, onderbrak Bouillaud zijn studie en diende als huzaar in het keizerlijke leger. Na de voor Napoleon zo rampzalig aflopende ‘honderd dagen’ vertrok Bouillaud weer naar Parijs, waar hij in 1823 zijn doctorsgraad in de geneeskunde behaalde. Twee jaar later trad hij toe tot de Académie de Médecine en in 1831 volgde een hoogleraarsbenoeming.

In zijn Traité clinique du rhumatisme articulaire (1832) beschreef hij de polyarthritis rheumatica acuta. Het door hem ontdekte verband tussen deze gewrichtsontsteking en ontsteking van het endocard en pericard vermeldde hij drie jaar later in zijn Traité clinique des maladies du coeur en in 1836 in Vne nouvelle recherche sur te rhumatisme articulaire aigu en général et spécialement sur la loi de coïncidence de la péri-cardite et Tendocardite avec cette maladie.