parkinsonisme

betekenis & definitie

syndroom met stoornissen van het extrapiramidale systeem, genoemd naar de Engelse arts James Parkinson (1755-1824). Het syndroom, veroorzaakt door vermindering van dopamine in de substantia nigra, wordt gekenmerkt door voortdurende tremor van rustende spieren, bemoeilijkte willekeurige bewegingen, Mangel an Antrieb, propulsie, retropulsie, speekselvloed en het typische maskergelaat met glimmende huid (Parkinson-gelaat). De aandoening kan ontstaan als erfelijke ziekte (paralysis agitans), op basis van aderverkalking, als gevolg van encephalitis en ten gevolge van bijwerkingen van onder meer neuroleptica.

Wanneer Parkinson in 1817 niet zijn in Londen verschenen An essay on the shakingpalsy geschreven had, was zijn naam als arts hoogstwaarschijnlijk in vergetelheid geraakt. Van de medische opleiding van deze dokterszoon weten we helaas weinig. In 1785 praktizeerde hij en hij volgde in Londen de chirurgische lessen van de vermaarde John Hunter (1728—’93).

Als zovelen in die tijd van de Franse Revolutie en de Amerikaanse Vrijheidsoorlog was hij een radicale hervormer en lid van verscheidene geheime genootschappen. Van zijn hand verschenen vele politieke pamfletten. Vooral Revolution without bloodshed; or reformation preferable to revolt kreeg veel aandacht.

Het in 1803 uitgegeven Medical Admonitions to families was een soort medische vraagbaak voor het gezin (Major). Parkinsons beschrijving van de acute appendicitis, ‘Case of diseased appendix vermiformis’1, is nog steeds een van de klassieke beschrijvingen van dit ziektebeeld.

1 Med. Chir. Tr. London, 1812, in, p. 57