Mikulicz-cellen

betekenis & definitie

kenmerkende grote cellen in rinoscleroomweefsel, met vacuolen waarin rinoscleroom-bacteriën (Klebsiella rhinoscleromatis), genoemd naar de Poolse chirurg Johann, Freiherr von Mikulicz-Radecki (1850-1905).

Von Mikulicz, geboren in Czernowitz, studeerde geneeskunde in Wenen, waar hij in 1875 promoveerde. Tot 1882 was hij assistent van de vermaarde hoogleraar in de chirurgie Theodor Billroth (1829-’94). Na deze chirurgische opleiding kreeg hij in 1882 een hoogleraarsbenoeming in Krakau, vijf jaar later in Koningsbergen en van 1890 af bezette hij de chirurgische leerstoel in Breslau.

Von Mikulicz heeft de moderne chirurgie in hoge mate bevorderd. Vooral op het gebied van de maagdarmchirurgie voerde hij tal van vernieuwingen in. Een darmkneusklem (enterotribe) heet nog steeds naar hem de tang van Mikulicz. Hij was een van de eersten die tijdens het opereren witte katoenen handschoenen droeg. Korte tijd later kwamen handschoenen van rubber van de Amerikaanse chirurg Halsted in gebruik. In 1897 introduceerde von Mikulicz het tijdens de operatie gedragen gelaatsmasker. Een van zijn bekendste werken is Die Krankheiten des Mundes, dat in 1898 te Jena verscheen.

In 1892 beschreef von Mikulicz voor het eerst een niet-pijnlijke jarenlang aanhoudende symmetrische zwelling van traan- en speekselklieren: ‘Über eine eigenartige symmetrische Erkrankung der Tranen und Mundspeichseldriisen’1. Deze ziekte, die als begeleidend verschijnsel bij neoplasma en chronische lymfatische leukemie kan voorkomen, is naar hem de ziekte van Mikulicz genoemd.

1 Beitr. z. Chir. Festschr. f Theodor Billroth Stuttgart, 1892, 610-630