Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

Dandy-operatie

betekenis & definitie

onder deze ingreep, genoemd naar de Amerikaanse neurochirurg Waker Edward Dandy (1886-1946), verstaat men zowel de endocraniële doorsnijding van de nervus glossopharyngeus als de doorsnijding van de sensibele trigeminustak bij trigeminusneuralgic.

Dandy, een alumnus van de Johns Hopkins Medical School, werkte na zijn artsexamen in 1910 gedurende een jaar als assistent van Harvey Cushing aan het Hunter Laboratorium. Het jaar daarna assisteerde hij Cushing eveneens bij diens klinische werkzaamheden. Toen Cushing als hoogleraar naar de Harvard University in Boston vertrok, wilde hij Dandy aanvankelijk meenemen, maar hij zag daar vanaf, aangezien ze nogal vaak van mening verschilden. Dandy bleef in Baltimore. Op het Hunter Laboratorium bestudeerde hij samen met de kinderarts Kenneth D. Blackfan de hydrocephalus. Als eerste kon Dandy bij proefdieren een waterhoofd opwekken. Dat stelde hem in sraat verschillende methoden te testen om deze afwijking te behandelen. W.S. Halsted, de bekende chirurg aan het Johns Hopkins Hospital, was door Dandy’s experimenten zo geïmponeerd, dat hij hem een positie als assistent aanbood. Al spoedig, in 1916, promoveerde Dandy tot Halstcds chef de clinique.

De neurochirurgie werd Dandy’s voornaamste werkterrein. Door middel van luchtinsufïlatie via een ventrikelpunctie ontwikkelde hij een methode die een van de belangrijkste diagnostische hulpmiddelen bij de lokalisatie van hersentumoren zou worden: Dandy’s ventriculografie. In 1922 was hij hoofd van de neurochirurgische afdeling geworden en hij genoot als neurochirurg door zijn grote vaardigheid internationale vermaardheid. Hij ontwikkelde, behalve de naar hem genoemde operatietechniek, technieken voor verwijdering van tumoren van de nervus acusticus, voor ingrepen bij facialisneuralgie en voor operaties bij hernia nuclei pulposi. In 1944 verscheen zijn boek Intracranial arterial aneurysms, waarin hij de operatieve behandeling van aneurysmen van arteriën aan de hersenbasis beschreef

Dandy publiceerde veel: zijn werk omvat ruim tweehonderd artikelen, waaronder meer dan dertig monografieën. Nadat in 1913 zijn Hydrocephalus intemus verschenen was, zag acht jaar later zijn belangrijke publikatie het licht: ‘The diagnosis and treatment of hydrocephalus due to occlusion of the foramina of Magendie and Luschka’1. Het syndroom, een aangeboren hydrocephalus ten gevolge van een atresie van de apertura mediana ventriculi quarti, wordt naar hem en de Amerikaanse neurochirurg Arthur Walker (geb. 1907) het syndroom van Dandy-Walker genoemd (Leiber). Samuel J. Crowe, die lange tijd zowel met Cushing als met Dandy werkte, schreef in 1957: ‘In spite of the deep admiration and affection the writer felt for Harvey Cushing, he is compelled to acknowledge to himself that Walter Dandy to an even greater extent than Cushing had the kind of creative imagination, intuition and persistence which we are accustomed to regard as the highest form of genius’ (Bordley)

1 Surg. Gyn. Obstet. 32,1921,112 e.v