Literatuur, Geschiedenis en Theorie

J.A. Dautzenberg (2009)

Gepubliceerd op 06-02-2017

groteske

betekenis & definitie

Kort verhaal waarin ongelijksoortige elementen door elkaar heen gebruikt worden, zoals het komische en het tragische, het verhevene en het triviale, het ernstige en het luchtige. Veelal leidt dit tot absurdisme, d.w.z. het consequent volhouden van een bepaalde gedachtegang tot in het waanzinnige.

De ondertoon van het groteske, dat o.a. bloeide in de tijd van het expressionisme, is vaak sterk maatschappijkritisch. In de novelle De trust der vaderlandsliefde van Paul van Ostaijen (1925) werken twee politieke partijen uit vijandige landen samen om het nationalisme te versterken. Ze vormen een ‘Internationale’ om het internationalisme te bestrijden en hun leuze is ‘Chauvinisten aller landen, verenigt u’! Van de (of: het) groteske is gezegd dat het is opgebouwd volgens de ijzeren logica dat twee maal twee vijf is. Een belangrijk buitenlands groteskenschrijver is Franz Kafka (1883-1924).