De lidstaten nemen de nodige maatregelen om hun elektriciteitsmarkten open te stellen (artikel 19, eerste lid, Elektriciteitsrichtlijn)., waarbij het ‘open’ gedeelte van de markt overeenkomt met het aandeel van de nationale markt dat wordt gevormd door de in aanmerking komende afnemers.
Het aandeel van de nationale markt dat (minimaal). opengesteld moet worden, wordt op communautair niveau berekend op basis van het communautaire aandeel van de elektriciteit die verbruikt wordt door eindverbruikers die méér dan 40 GWh per jaar verbruiken (op basis van het verbruik op de locatie en met inbegrip van zelfopwekking). Dit aandeel van de nationale markt dat minimaal opengesteld moet worden, neemt gedurende een periode van zes jaar geleidelijk toe. Drie jaar na de inwerkingtreding van de Elektriciteitsrichtlijn wordt de drempel van 40 GWh verlaagd naar een jaarlijks elektriciteitsverbruik van 20 GWh en zes jaar na de inwerkingtreding van de Elektriciteitsrichtlijn naar een jaarlijks elektriciteitsverbruik van 9 GWh. De lidstaten geven zelf aan welke afnemers binnen hun grondgebied ‘in aanmerking komen’, met dien verstande dat alle eindverbruikers die meer dan 100 GWh per jaar verbruiken (op basis van het verbruik op de locatie en met inbegrip van zelfopwekking). in de categorie in aanmerking komende afnemers moeten worden opgenomen (artikel 19, eerste en tweede lid, Elektriciteitsrichtlijn).
Het door de Europese Commissie jaarlijks berekende en bekendgemaakte gemiddelde communautaire aandeel voor de mate van openstelling van de elektriciteitsmarkt is als volgt:
1998: 25,37% (PbEG 1997 C 330/18).;
1999: 26,48% (PbEG 1998 C 334/16).;
2000: 30,27% (PbEG 1999 C 330/6).;
2001: 30,20% (PbEG 2001 C 27/62).;
2002: 29,56% (PbEG 2002 C 15/3).
Voor 1998 en 1999 gold de drempel van 40 GWh, voor de jaren 2000, 2001 en 2002 geldt de drempel van 20 GWh. In 2003 zal de drempel verlaagd worden naar 9 GWh. Naar verwachting levert dat een (minimaal). marktopeningspercentage op van rond de 33%.
Lidstaten mogen hun markt overigens verder openstellen dan de hierboven genoemde minimumpercentages. Nederland heeft zijn elektriciteitsmarkt ook verder geopend dan deze minima.
Zie ook: in aanmerking komende afnemer.