De door de rechtspersoon die een recht van gebruik heeft van meer dan de helft van de totale circuitlengte van het landelijk hoogspanningsnet, na overleg met de andere rechtspersonen die een recht van gebruik hebben van dat net, voor het beheer van dat net als netbeheerder aangewezen naamloze of besloten vennootschap (artikel 10, tweede lid, Elektriciteitswet 1998).
Het landelijk hoogspanningsnet omvat de netten die bestemd zijn voor transport van elektriciteit op een spanningsniveau van 220 kV of hoger en die als zodanig worden bedreven, alsmede de landsgrensoverschrijdende netten op een spanningsniveau van 500 V of hoger (artikel 1, eerste lid, onderdeel j, en artikel 10 Elektriciteitswet 1998; Begrippenlijst).
De netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet heeft een aantal speciale taken bovenop het normale takenpakket van een netbeheerder. Zo noemt het tweede lid van artikel 16 Elektriciteitswet 1998:
a). technische voorzieningen te treffen en systeemdiensten uit te voeren die nodig zijn om het transport van elektriciteit over alle netten op een veilige en doelmatige wijze te waarborgen;
b). mede ten behoeve van de andere netbeheerders de technische voorzieningen en systeemdiensten, bedoeld onder a, te benutten;
c). op de grondslag van paragraaf 7 van […] hoofdstuk [3] ten behoeve van derden transport van elektriciteit uit te voeren met behulp van het landelijk hoogspanningsnet, voor de uitvoer van die elektriciteit vanuit Nederland naar een afnemer of leverancier in het buitenland, dan wel voor de invoer van die elektriciteit vanuit het buitenland naar een afnemer of leverancier in Nederland;
d). voorzieningen te treffen in verband met de leveringszekerheid;
e). indien [de] minister [van Economische Zaken] daartoe besluit op de grondslag van de voorwaarden, bedoeld in artikel 31, alsmede van bij ministeriële regeling te bepalen regels een markt tot stand te brengen of in stand te houden die bestemd is voor het bijeenbrengen van vraag en aanbod van elektriciteit.’
Verder beheert de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet ook de landgrensoverschrijdende netten die hij niet zelf heeft aangelegd (artikel 16, zesde lid, Elektriciteitswet 1998).
Als netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet is aangewezen: TenneT (zie aldaar).
De netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet voert het beheer van het landelijk hoogspanningsnet uit met uitsluitend privaatrechtelijke middelen, zodat aan een beslissing inzake het aanbieden door TenneT van transportcapaciteit (in het bijzonder landgrensoverschrijdende transportcapaciteit). niet een publiekrechtelijk karakter kan worden toegekend. Derhalve is een beslissing over het wel of niet aanbieden van transportcapaciteit geen besluit in de zin van artikel 1:3 Algemene wet bestuursrecht. (Dit volgt uit College van Beroep voor het bedrijfsleven 30 januari 2002, te vinden op www.rechtspraak.nl, LJN-nr.: AD9963, Zaaknr.: AWB 00/170 en AWB 00/287.).
Zie ook: landelijk hoogspanningsnet, D: net, D: netbeheer, D: netbeheerder, D: TenneT.
Vergelijk: D: regionale netbeheerder.
