Het door feitelijk handelen door of vanwege een bestuursorgaan optreden van tegen hetgeen in strijd met bij of krachtens enig wettelijk voorschrift gestelde verplichtingen is of wordt gedaan, gehouden of nagelaten (artikel 5:21 Algemene wet bestuursrecht).
De bevoegdheid tot toepassing van bestuursdwang bestaat slechts indien zij bij of krachtens de wet is toegekend (artikel 5:22 Algemene wet bestuursrecht).
Een beslissing tot toepassing van bestuursdwang wordt op schrift gesteld. De schriftelijke beslissing is een beschikking (artikel 5:24, eerste lid, Algemene wet bestuursrecht).
De Elektriciteitswet 1998 verleent de minister van Economische Zaken de bevoegdheid tot het toepassen van bestuursdwang ter handhaving van de opdracht die de minister kan geven aan een netbeheerder om voorzieningen te treffen teneinde zeker te stellen dat het transport van elektriciteit in voldoende mate of op een doelmatige wijze plaatsvindt (artikel 22, tweede en derde lid, Elektriciteitswet 1998). Tevens verleent de Elektriciteitswet 1998 de minister van Economische Zaken de bevoegdheid tot toepassing van bestuursdwang ter handhaving van de bij of krachtens paragraaf 1a van hoofdstuk 8 van de Elektriciteitswet 1998, de paragraaf betreffende ‘vergunningen voor de levering van elektriciteit aan kleinverbruikers’, gestelde verplichtingen.
De directeur van de Dienst uitvoering en toezicht energie (DTe). heeft geen bevoegdheid tot het toepassen van bestuursdwang. Wel kan hij een last onder dwangsom opleggen: zie aldaar.
De Gaswet 1998 verleent de minister van Economische Zaken de bevoegdheid tot het toepassen van bestuursdwang ter handhaving van de opdracht die de minister kan geven aan een netbeheerder om voorzieningen te treffen teneinde zeker te stellen dat het transport van gas in voldoende mate of op een doelmatige wijze plaatsvindt (artikel 9, eerste en tweede lid, Gaswet). Tevens verleent de Gaswet de minister van Economische Zaken de bevoegdheid tot toepassing van bestuursdwang ter handhaving van de bij of krachtens de artikelen 43 tot en met 46 gestelde verplichtingen, dat wil zeggen de bepalingen betreffende de vergunningen voor de levering van gas aan kleinverbruikers.
Zie ook: bestuursorgaan.
Vergelijk: D: last onder dwangsom.
