is de blijvende en zich niet ontspannende samentrekking van gladde of dwarsgestreepte spieren, of snelle ongewenste terugkeer daarvan. K. van de gladde spieren van de holle organen veroorzaakt kolieken, die van de bloedvaten vaatkramp met stoornissen in de bloedverzorging.
De dwarsgestreepte musculatuur kent naast de aanhoudende samentrekking (tonische k.) ook het snelle afwisselen van samentrekken en verslappen, de clonische k., die niet onderworpen is aan de wil. Clonische k. van de gehele skeletmusculatuur is kenmerkend voor epilepsie, tonische k. van de musculatuur voor tetanus. K. bij kinderen zijn een mengsel van beide vormen (stuipen). K. van de spieren bij overdreven eenzijdige inspanning (schrijfkramp) of dwangverschijnselen als dwangmatig geeuwen, lachen, huilen, worden ook als k. aangeduid, hoewel ze niet beantwoorden aan alle voorwaarden. De neiging tot verkrampen, vooral die van de gladde musculatuur, is dikwijls psychisch bepaald en verkrampingen in zekere orgaangebieden spelen bij vele ziekteverschijnselen een belangrijke rol.
Behandeling: door bewust ontspannen moet men in dergelijke gevallen proberen het evenwicht te herstellen. Gezonde voeding, levertraan, koele wassingen, kuitwikkels, licht, lucht, zon, ontspanning door ademhalingsoefeningen, autogene training, bindweefselmassage. Homeopathie: Aconitum D3-4, Gelsemium D4, Ignatia D6, Zinkum valerianum D4, Sepia D6. Biochemie: Magnesium phosphoricum D6, Calcium phosphoricum D6-12, Kalium phosphoricum D6-12, Silicea D12. Kinderen reageren heel snel met kramp (stuipen). Daarom is k. in de kinderleeftijd niet erg verontrustend. Koortsige ziekten, spijsverteringsstoomissen, stofwisselingsstoornissen kunnen hiervan de oorzaak zijn. Speciaal bij rachitis en in de voorstadia van deze ziekte krijgen babies en jonge kinderen snel k. (spasmofilie). Behandeling: gezonde voeding, levertraan, kiemolie, koele wassingen, kuitwikkels, licht-, lucht- en zonnebehandeling.
