de periode waarin de geslachtsorganen tot volle ontwikkeling komen. Bij vrouwen normaal tussen 12e en 15e, bij mannen tussen 14e en 16e jaar.
In de landen met een warm klimaat treedt de P. eerder in. Uiterlijke kenmerken: beharing van oksels en schaamdelen bij beide geslachten, bovendien bij het meisje: de ontwikkeling der borsten, het begin der menstruatie; bij de man: verandering van stem en snor- en baard beharing.