voormalig Duits hertogdom, in 1866 door Pruisen geannexeerd en sindsdien grotendeels het district Wiesbaden van de provincie Hessen-Nassau vormende. Thans in het land Gr.
Hessen in de Amer. zone.Geschiedenis. Het Huis N. stamt van de graven van Laurenburg; een dezer bouwde ca 1100 de burcht Nassau aan de Lahn. Walram I noemde zich in 1160 graaf van N. Zijn zoon Hendrik de Rijke (1180-1250) bewoonde Dillenburg. Walram II en Otto stichtten 1255 de Walramse en de Ottonische Linie. De Walramse Linie waartoe o.a. behoorde de van 1292-1298 geregeerd hebbende R. koning Adolf v.
Nassau regeerde tot 1866 in Nassau en volgde 1890 bij het uitsterven in de mannelijke lijn van het Huis Oranje-Nassau in Luxemburg op. Uit de Ottonische linie stamde Engelbrecht I (✝ 1443), die zich een belangrijke positie in de Nederlanden verwierf. Zijn kleinzoon Engelbrecht II (1451-1504) verkreeg 1472 de Nederl. bezittingen van het Huis Nassau-Dülenburg-Dietz. Dit bezit ging bij zijn overlijden over op Hendrik III, zoon van Johan V van Nassau-Dillenburg. Deze liet 1538 zijn erflanden na aan zijn zoon René, reeds Prins van Oranje; van deze erft Willem, zoon van Willem de Rijke van Nassau, bezittingen en waardigheid (zie verder Oranje-Nassau).
