naam van enige koningen van Frankrijk.
I (1039-1060) (Capet), geb. 1039. Had veel te strijden met Willem van Normandië.
II (1547-1559) (Valois), geb. 1519. Huwde 1533 met Catharina de Medici. Verbond zich met de Duitse Protestanten in de Schmalkaldische oorlog (1547) tegen Karel V. Verwierf Metz, Toul en Verdun van het Duitse Rijk (1552) en Boulogne (1550) en Calais (1558) van Engeland. Voerde 1556-1559 een ongelukkige oorlog met Philips II.
III (1574-1589) (Valois), geb. 1551. Zoon van Hendrik II. Onder hem duurden de godsdienstoorlogen voort; de R.K. Ligue onder leiding van Hendrik de Guise verwierf steeds grotere invloed. Na de dood van H.’s broer, Frans van Anjou, in 1584, waardoor Hendrik van Navarre, Hugenoot, de naaste troonopvolger werd, brak de 3 Hendrikenoorlog uit. Hendrik de Guise verjoeg op de „Dag der barricaden” (1588) H. uit Parijs. H. liet Hendrik de Guise vermoorden, doch werd even later zelf vermoord door Jacques Clément.
IV, (1589-1610), geb. 1553. De eerste koning uit het Huis Bourbon, koning van Navarre sinds 1572. Hugenoot. Huwde 1572 met Margaretha van Valois, dochter van Catharina de Medici; de bruiloft is berucht gebleven door de massale vermoording der saamgestroomde Hugenoten (de ,,St Bartholomeusnacht”). Na de dood van Hendrik III (1589) de meest gerechtigde tot de troon; moest een harde strijd leveren tegen de meerderheid van het Franse volk, die geen Protestant als koning wenste, en tegen Philips II van Spanje. Ging in 1593 tot het R.K. geloof over, waardoor hij Parijs won. („Paris vaut bien une messe” — Parijs is wel een mis waard).
Gaf 1598 de Hugenoten godsdienstvrijheid bij het Edict van Nantes. De populairste Franse koning. Vermoord in de straten van Parijs door Ravaillac.
