Klokkenlexicon

Jaap Zeeman (2011)

Gepubliceerd op 27-06-2017

Duitse regulateur

betekenis & definitie

Een type klok gemaakt Duitsland (Schwarzwald en Silezië) in de tweede helft van de 19de eeuw met een uitloop in de 20ste eeuw.

Het uurwerk dat meestal gaand- en slagwerk heeft is opgehangen in een langwerpige vurenhouten kast die doorgaans met noten is gefineerd. Het slagwerk slaat op een gong en de slinger wekt de suggestie een compensatie volgens Harrison te hebben, maar het is slechts een imitatie. Dit serieproduct is een redelijk lopend huisuurwerk maar kan de prestaties van een echte regulateur niet evenaren. De naam werd er vermoedelijk indertijd aan gegeven om de goede tijdmeetkundige prestaties te suggereren. De massale import van deze klokken in de tweede helft van de 19de eeuw was een van de oorzaken voor het ter ziele gaan van de Friese klokkenindustrie. Moest men voor deze moderne wandklok met een gangduur van een week zes tot negen gulden betalen; de staartklok die na een halve dag lopen moest worden opgetrokken, kostte minimaal twaalf gulden. Omdat de kast vaak is bekroond door een uit hout gesneden paardje is ook de naam "paardjesklok" in zwang.

f: régulateur Allemand d: Regulatoruhr e: German regulator clock