van Athene, Gr. geschiedschrijver (+ 440—+ 355), vertrouwde leerling van Socrates, voerde in 401 de Grieken, die met Cyrus den Jongeren tegen diens broeder Artaxerxes II waren opgetrokken, na den slag bij Cunaxa uit het binnenland van Azië naar Byzantium terug: door hem zelf beschreven in de Anabasis, een uitvoerige geschiedenis van den tocht van Cyrus en den terugtocht der 10.000 Grieken. Ook is hij de schrijver van de Hellenica (zie Thucydides), van de Memorabilia of herinneringen aan Socrates, en de Cyropaedie, waarin de opvoeding en het karakter van Cyrus Major worden beschreven als het ideaal van een vorst, en die men den eersten historischen roman zou kunnen noemen.
Bekend daaruit is de geschiedenis van Abradatas en Panthea.
