Hieronder verstaat men lijsten van personen en lichamen, die om bepaalde redenen van het normale economische verkeer worden uitgesloten. Voorbeelden: lijsten van informatiebureau’s waarop wanbetalers worden geplaatst; bij kartels en syndicaten de lijsten van firma’s waaraan wegens contractbreuk niet meer geleverd of waarvan niet meer betrokken mag worden; bij prijsbindingsovereenkomsten voor merkartikelen, de personen die de bepalingen hebben overtreden.
In den Wereldoorlog werden door de oorlogvoerende landen lijsten van personen en lichamen opgesteld, met wie, ingevolge hun handeldrijven met den vijand, niemand meer zaken mocht doen op straffe van zelf op de lijst geplaatst te worden. De neutrale staten onderwierpen zich aan de betreffende controle, die door speciale instellingen zooals de Nederlandsche Overzee Trust (N.O.T.) en de Société suisse de surveillance werd uitgeoefend. De N.O.T. moest zich bereid verklaren om consignaties naar of van eene firma op de zwarte lijst te weigeren. Engeland stelde in 1916 de Statutory of black list op. Ook Duitschland had dgl. lijsten aangelegd. Snel.