Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Zinnelijk kennen of zintuigelijk kennen

betekenis & definitie

het door → zinnen en → zintuigen → kennen van concreet individueele dingen der stoffelijke buitenwereld (zie → Zinnelijke waarneming). Het is gemeenschappelijk aan mensch en dier en levert bovendien het materiaal, dat een noodzakelijke voorwaarde is voor ons verstandelijk kennen hier op aarde (een scholastiek adagium luidt: „nihil est in intellectu quod prius non fuerit in sensu”; vgl. → Kenbronnen; Verstand); het bestaan van → aangeboren begrippen kan niet worden aanvaard.

Rechtstreeksch voorwerp (objectum per se) van het z. k. zijn de zgn. zin-nelijke qualiteiten (licht, geluid, reuk, smaak, weerstand), die het specifiek eigen object (objectum proprium) zijn van afzonderlijke uitwendige zinnen; en de quantiteiten (hoeveelheid, hoegrootheid), die gemeenschappelijk object (objectum commune) zijn van meerdere uitwendige zinnen. Onrechtstreeksch voorwerp (objectum per accidens) is datgene, wat onmiddellijk gekend wordt als verbonden met dat rechtstreeksch voorwerp: zoo kunnen we bijv. iets zoets zien, een auto hooien, enz. Zie ook → Buitenwereld (Realiteit der). v. d. Berg.

< >