1° Gemeente in de prov. BelgLimburg, ten W. van Maaseik (XVI 480 C2). Opp. 805 ha, ca. 750 inw. (Kath.). Hoogte 40 m.
Landbouw. Gotische kerk uit 14e e. met toren van 1408.2° Gemeente in de prov. Antwerpen, ten Z. O. van Herentals (II 512 D4). Opp. 2 041 ha; ca. 2 800 inw. (Kath.). Landbouw, bosch van 300 ha; geclassificeerd natuurschoon. St. Annakerk met oude beelden. Kasteel.
De Norbertijner abdij Tongerloo werd ca. 1130 gesticht als dochterklooster van de St. Michiels-abdij te Antwerpen. T. maakte zich zeer verdienstelijk door het uitoefenen van de zielzorg in talrijke, aan haar toevertrouwde parochies van Brabant en de ontginning der Kempen. In 1400 verkreeg de abt het recht, mijter en staf te voeren; omstreeks dat jaar werd hij ook lid der Staten van Brabant.
In de eerste helft der 16e eeuw stond T. onder prelaten, die wetenschap en kunst sterk bevorderden. Van 1560 tot 1590 was de abdij ingelijfd bij het nieuw opgerichte bisdom van Den Bosch. Onder prelaat Wichmans (♱ 1661) bereikte T. haar hoogsten bloei. Prelaat Hermans bestreed de politiek van Joseph II en redde het werk der ➝ Bollandisten van den ondergang. Onder zijn bestuur werd de abdij opgeheven (1796); in 1837 werd ze weer hersteld. In 1887 aanvaardde dr.
Th. L. Heylen het abbatiaat, dat hij bekleedde tot 1899, toen hij den bisschoppelijken zetel van Namen besteeg. De abdij werd in 1929 door een brand geteisterd, doch is sedert weer opgebouwd. Thans bedient de abdij het vicariaat van Oeële (Belg. Kongo), 3 priorijen in Engeland en 1 in Ierland en publiceert het Alg.
Eucharistisch Tijdschrift en Tongerloo’s Tijdschrift en is de zetel der Aartsbroederschap der H. Mis van Eerherstel. Sinds 1931 worden hier jaarlijks de ➝ Mariale Dagen gehouden. — Zie afb. 1 op de pl. t/o kol. 224 in dl. I.
Lit.: Van Spilbeek, De Abdij van T. (1888); Geudens, Maria’s T.; Lamy, L’abbaye de T.
