Lett.: het gezond maken,
1° In bedrijfs-economische beteekenis meer in het bijzonder: het nemen van die maatregelen, noodig om een onderneming, soms ook een geheelen bedrijfstak, weer solide en rendabel te maken. De s. bestaat meestal hoofdzakelijk uit een financieel gedeelte, dikwijls echter gaat het met veranderingen in de leiding, met personeelmutaties en veranderingen in het productieprogramma en de organisatie gepaard. Alvorens men tot s. overgaat, moet onderzocht worden of de onderneming nog wel te saneeren is. Schmalenbach spreekt o.a. van „reine Sanierung”; deze is aanwezig, wanneer men tot afstempeling op het aandeelenkapitaal overgaat, zonder dat aan aandeelhouders schadevergoeding wordt uitgekeerd, terwijl geen nieuwe middelen aan de onderneming worden toegevoegd. Men stempelt op aandeelen af en gebruikt het vrijgekomen kapitaal voor extra afschrijvingen. Men past dezen vorm van saneeren toe om eerder tot winstuitkeering te kunnen overgaan, anders had eerst het verliessaldo uit de winst moeten worden opgeheven.
Meestal is voor s. de toevoer van nieuw kapitaal noodig. De meest in zwang zijnde vormen bij deze s. zijn:
a) afstempeling op oude en uitgifte van nieuwe aandeelen,
b) bijbetaling op de aandeelen door de oude aandeelhouders.
In geval a worden daarbij aan de nieuwe aandeelhouders soms speciale voorkeursrechten verleend. Ten slotte kan men saneeren door eigen aandeelen in te koopen beneden pari, zoo het verliessaldo op te heffen en de kapitaalbasis te verlagen. Deze methode is echter slechts toepasselijk als de onderneming over voldoende liquide middelen beschikt. v. Vugt.
Lit.: E. Schmalenbach, Finanzierungen (1932).
2° (Stedebouwk.). Opruiming en vervanging van complexen onbruikbare oude woningen, welke bijv. onbewoonbaar kunnen worden verklaard, waarna zij bestemd zijn om te verdwijnen. Gewoonlijk wordt de s. ter hand genomen door de overheid, in het belang der volksgezondheid. In de meeste oudere groote steden zijn dergelijke maatregelen dringend noodzakelijk, dikwijls gaan zij gepaard met straatverbreedingen, soms wordt zelfs het geheele stadsplan ter plaatse herzien, ten einde de noodige openheid en licht en lucht te verkrijgen. v. Embden.