1° In de psychologie elke vorm van werking van mensch of dier, die op een prikkel of prikkelconstellatie volgt. Bijv. het terugtrekken van de hand als daarin geprikt wordt (spierreactie), het afscheiden van speeksel bij het zien van voedsel (klierreactie), het zien van rood bij prikkeling van het netvlies met stralen van een bepaalde golflengte (sensorische r.).
De prikkel kan t.o.v. het organisme uit- of inwendig zijn, hij kan enkelvoudig of zeer complex (→ Milieu) wezen. De r. wordt ook antwoord genoemd.
De → reactiepsychologie geeft aan het woord r. een zeer beperkte beteekenis. v. d. Veldt2° Scheikundige reactie noemt men elke verandering van een of meer stoffen in nieuwe stoffen. Al naar bij een reactie warmte vrijkomt of warmte geabsorbeerd wordt, spreekt men van exotherme, respectievelijk endotherme reactie. De energie, welke bij een reactie vrijkomt, kan behalve als warmte, ook als electrische energie (in galvanische elementen), licht e.d. afgegeven worden. De r. tusschen vsch. stoffen kan soms op vsch. manieren plaats vinden; naar gelang van de hoeveelheid der gevormde reactieproducten onderscheidt men dan hoofdreactie en nevenreactie.
Wanneer uit een enkele stof door een r. twee of meer stoffen ontstaan, spreekt men van ontleding; ontstaat uit twee of meer stoffen een enkele stof, dan spreekt men van additie. Naar het aantal moleculen, dat aan een r. deelneemt, verdeelt men de r. in → monomoleculaire, → bimoleculaire, enz. reacties. Men kan verder nog onderscheiden volledig verhopende reacties en omkeerbare reacties; deze laatste leiden tot een → chemisch evenwicht. → Reactiesnelheid. A. Claassen
