Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 29-10-2019

Onnoozele Kinderen

betekenis & definitie

worden genoemd de kinderen van het mannelijk geslacht, die door koning Herodes in Bethlehem en heel den omtrek werden gedood (Mt. 2.16-18). Het waren jongens van twee jaar en jonger. Herodes zal misschien den tijd iets ruimer genomen hebben om met des te grootere zekerheid Jesus te kunnen treffen. Wanneer echter precies dit feit gebeurd is, is niet zeker.

Het getal gedoode kinderen wordt verschillend opgegeven. In de liturgie wordt het feest herdacht op 28 December. C. Smits.

Iconographie. In de vroeg-Christelijke kunst is de voorstelling weinig behandeld (S. Maria Maggiore, Rome, 5e e.; Evangeliarium van Rabulah, 6e e.); in de M. E. meer geliefd (Monreale; S. Marco te Venetië, Doopkapel te Florence; beeldhouwwerk aan het Bethlehemportaal te Hoei; op Ned. miniaturen). In tegenwoordigheid van Herodes heeft de moord der kinderen door de soldaten plaats ten aanschouwe der wanhopige moeders. Bekend zijn werken van Duccio, Giotto; voor de Nederlanden: Brueghel, die den kindermoord in eigen omgeving plaatst met Spaansche ruiters en Ned. boeren. In den Baroktijd een gezocht thema, waarbij zwier en vleesch vanzelf gegeven zijn: M. Corneille in Frankrijk (eind 17e eeuw); voor begin 19e eeuw is bekend het werk van den Spanjaard José Cines. Lit.: K. Künstle, Ikonogr. der christl. Kunst (I, 372); A. Michel, Hist. de l’art (register 215).

p. Gerlachus.

Folklore. Onnoozele-Kinderendag, ook wel Allerkinderen genoemd, maakt de kinderen baas in huis; in de kleeren van hun ouders paradeeren zij langs de straat en halen giften op onder het zingen van liederen. In Vlaanderen worden hier en daar de langslapers met roede of zweep gekastijd. Vroeger werden de kinderen op de scholen onthaald op bier en brood; de meesters moesten hen bedienen. Knippenberg.

< >