Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 06-06-2019

Englische Fräulein

betekenis & definitie

Instituut der (Lat.: Institutum Beatae Mariae Virginis; afk.B.M.V.), congregatie voor onderwijs en opvoeding der vrouwelijke jeugd. Werd gesticht door Mary Ward (* 23 Jan. 1585, ✝ 1645), oudste dochter van Marmaduke Ward en Ursule Wright.

In 1606 trad zij als leekezuster in bij de Arme Clarissen van St. Omaars. 1607 richtte zij een tehuis op voor Eng. meisjes te Gravelines.

Voor het beschouwend leven echter bleek zij niet geschikt, ze besloot daarom zich aan actieven arbeid te wijden. Op 29-jarigen leeftijd had zij een groep jonge vrouwen om zich heen verzameld om onder haar leiding werkzaam te zijn. 1609 vestigden zij zich in St.

Omaars en openden daar scholen voor armen zoowel als voor rijken. Deze poging bleek een succes, doch daar deze wijze van werken in dien tijd iets ongekends was, bleven ook, naast den lof, de critiek en de smaad haar niet gespaard.

Mary Ward ging uit van de stelling, dat de vrouwen voor de Kerk op haar terrein zouden doen, wat door de Jezuïeten voor de mannen werd tot stand gebracht. Pius V had als het essentieels van vrouwenkloosters plechtige geloften en slot voorgeschreven, en hierin lag voor Mary Ward de groote moeilijkheid.

In 1615 werden Suarez en Lessius gevraagd een oordeel over het nieuwe instituut uit te spreken. Dit was buitengewoon gunstig.

Lessius meende, dat bisschoppelijke goedkeuring voldoende was om de instelling tot een erkend religieus genootschap te verheffen; Suarez daarentegen was van oordeel, dat, waar het doel, de inrichting en de werkwijze iets geheel nieuws waren in de gesch. der vrouwenorden, de sanctie van den H.

Stoel noodig was.

Driemaal trekt Mary Ward naar Rome; in Rome en Napels richt zij scholen op; eerst in 1629 wordt haar toegestaan, onder Urbanus VIII, haar zaak persoonlijk in de Congregatie der kardinalen te bepleiten. Het mocht niet baten.

De tijd voor een dgl. apostolaat scheen nog niet daar. Wel werd haar door den paus zelf medegedeeld, dat hij haar niet als een kettersche beschouwde.

De bulle, waardoor de opheffing van al haar stichtingen op het vasteland werd geboden en haar kloosterlingen van haar geloften werden ontheven, werd niet ingetrokken. Zij kwam echter ook niet tot uitvoering.

Ondanks allen tegenspoed ging het werk niet ten gronde. Langzaam ontplooide het zich en ontwikkelde het zich naar het oorspr. plan.

In 1877 werd door Pius IX het Instituut der Englische Fräulein officieel als kloostercongregatie erkend. Thans is het Instituut over vele huizen in vsch. landen (Duitschland, Italië, Amerika) verspreid.

Vooral een groot aantal eerste-klas-onderwijsinrichtingen is de roem van het Instituut.Lit.: Ida Friederike Coudenhove, Maria Ward, Eine Heidenlegende (Salzburg 1922). Feugen.

< >